تأثير سياست مالي دولت ها بر تغييرات بودجه وزارت معارف در زمان پهلوي اول

تحولات ناشي از جنگ اول جهاني و تأسيس حكومت پهلوي، سبب بروز شرايطي در فضاي سنتي ايران شد كه ضرورت بودجه‌نويسي مدون جهت تعيين تكليف وزارتخانه‌ها، به منظور رسيدگي به امور مالي خويش را، به امري بسيار مهم مبدل كرد. در همين راستا عدم توانايي تطبيق بين سياست و عملكرد مالي دولت‌ها، مي‌توانست تا آنجا در ادامه حيات سياسي آنان زيان‌آور باشد كه حتي دولتي را به تزلزل و سقوط بكشاند. بررسي وضعيت وزارت معارف به‌عنوان يكي از اركان مهم در برنامۀ همۀ دولت‌هاي صاحب قدرت سياسي كشور، نيازمند تحقيق در خصوص تطبيق يا عدم تطبيق اين دو مسئله است. اين پژوهش درصدد پاسخگويي به اين سؤال است كه تا چه ميزان عملكرد مالي دولت ‌ها و تخصيص بودجه به وزارتخانه مذكور، با سياست هاي مالي تعيين شده به عنوان برنامۀ كاري كابينه هر نخست‌ وزير تطبيق داشته‌است. هدف اين پژوهش تحليل ميزان همگرايي اين دو مؤلفه با يكديگر است كه نمود اصلي آن در بودجه‌نويسي وزارتخانه‌ها متبلور مي‌گرديد. يافته‌هاي اين پژوهش نشانگر عدم تطبيق اين دو عامل است كه اين مسئله در تناقض با سياست مالي دولت‌ها در خصوص تأكيد بر گسترش معارف در برنامه كابينه نخست‌وزيران قرار داشت. در اين پژوهش از روش كليومتريك در تحليل منابع كتابخانه‌اي و اسناد كمك گرفته‌شده ‌است.