بازخواني شادي و غم با تأكيد بر آراي صدرالمتألهين

بدون ترديد، دغدغه‌ي نيك‌بختي و رسيدن به سعادت، و در مقابل، رستن از شقاوت، از دل‌مشغولي‌هاي اصلي هر انساني در طول حياتش به شمار مي‌رود. حقايقي چون شادي و غم را نيز بايد از بيم‌واميدهاي مهمي دانست كه در ارتباطي تنگاتنگ با سعادت و شقاوت، حيات انساني را تحت‌تأثير خود قرار مي‌دهد. در تاريخ فلسفه، حكيمي چون صدرالمتألهين، با مباني نظري اصيل و عميق خود، در تبيين اين مسأله كمك شاياني كرده است. او با پرده‌برداري از سرشت شادي و غم، اقسام غم و شادي و نيز مصداق واقعي آن‌ها، گام بلندي در عمق‌بخشي به مفهوم معناي زندگي در انسان برداشته است. پرسش اصلي تحقيق حاضر اين است كه با تأكيد بر انديشه‌هاي صدرالمتألهين، چه تحليلي از دو مفهوم شادي و غم مي‌توان به دست داد؟ نگارنده در روي‌آوردي توصيفي‌ـ‌تحليلي به اين نتيجه رسيده كه صدرا در ضمن تقسيم شادي و غم به چهار دسته‌ي حسي و خيالي و وهمي و عقلي، شاديِ حاصل از لذت عقلي را كامل‌ترين شادي و در مقابل، غم حاصل از فقدان آن را حزن‌انگيزترين نوع غم در انسان مي‌داند.