تحليل روان‌كاوي دوگانۀ اقتدارگريزي- اقتدارپذيريِ سازمان مجاهدين خلق

تبيين دوگانۀ تناقض نماي اقتدارگرايي اقتدارپذيري در نظر و عملِ سازمان مجاهدين خلق، مسئلۀ اصلي اين مقاله را تشكيل مي دهد. بدين معني، نويسندگان بر اين دغدغه ذهني متمركز بوده اند كه چگونه ممكن است افرادي با دست كشيدن از وابستگي و علقه هاي دنيايي، اقتدار پدرگونۀ نظم سياسي را با چالش مواجه نمايند و در عين حال براي اثبات اطاعت و تسليم بي چون و چرا به اقتدار و مرجعيت «سازمان» از «رهايي» خود كه در ازاي از دست دادن همه چيز بدان رسيده بودند، دست بكشند. در پاسخ، مقاله بر اين دعوي استوار است كه فرهنگ پاتريمونياليستي با تدارك شرايط امكان شكل‌گيري ذهنيت‌ سياسي و خوي‌رواني اعضا در ايدئولوژي سازمان بازتاب يافته و پراتيك‌سياسي آن را شكل داده و در دوگانۀ پارادوكسيكال اقتدارگريزي اقتدارطلبي گرفتار كرده است. از اين رو شيوه و روش انتخابي نويسندگان براي تأمين دليل و تأييد ادعا، نه برمنطق تك انگارانۀ پوزيتيويستي، بلكه مبتني بر ضرورت نگاه چندبعدي به پديده‌هاي سياسي و اجتماعي استوار گرديده و با تأكيد بر اهميت مطالعات ميان رشته‌اي، تلاش شده است تا از دريچۀ روان كاوي‌سياسي و با استفاده از آراي اريك فروم و كارل گوستاو يونگ، ابتدا زمينه‌هاي تاريخي، سياسي، فرهنگي، ايدئولوژيكي و اقتصادي كه به عنوان رانه‌هايي مؤثر در شكل‌گيري خوي‌اجتماعي و ساختاررواني سازمان مجاهدين عمل كرده‌اند، بررسي شود و سپس ريشه‌هاي ميل پارادوكس ستيزه‌جو تسليم‌پذير تحت تأثير قرن‌ها حاكميت گفتمان پدرسالارانه بر جامعۀ ايراني در روان و كنش سازمان مجاهدين نشان داده شود.