مولفه‌هاي كثرت‌گرايي ديني كيث وارد

در برابر نقدهاي واردشده بر نظريه كثرات‌گرايي ديني جان هيك در زمينه چرايي و چگونگي حقانيت و نجات اديان و همچنين استخراج مباني و الگوي نظريه ديني وي، سعي فلاسفه و الهي‌دانان بر اين بود كه در عين احترام به اصل گشودگي نظريه ديني هيك، به اصلاح و تكميل نظريه وي در باب مسئله واقع‌نمايي تمام تجربيات ديني بپردازند. در اين ميان كيث وارد، در عين طبيعي و مفيد دانستن مسئله تنوع اديان و قدرداني از جان هيك، بر مرز بين درست يا قابل قبول بودن و كفايت يا گشودگي بُعد اعتقادي دين نسبت به آينده و همچنين درك متقابل تكاملي ما از آن تأكيد مي‌ورزد. او تلاش دارد پشتوانه رويكرد جديدي در باب كثرت‌گرايي ديني به نام كثرت‌گرايي نرم باشد. او با نقد لوازم رويكرد حداكثري، به ويژه مبناي معرفتي و نتايج ناپذيرفتني آن، بر موارد مهمي چون اهميت بُعد اعتقادي دين، اجتناب از خودبسندگي ديني، و توجه به تحول جهان‌بيني‌هاي برخاسته از اعتقادات ديني در طول تاريخ تأكيد دارد. در اين تحقيق، علاوه بر تبيين مؤلفه‌هاي كثرت‌گرايي كيث وارد، نتايج و لوازم منطقي كثرت‌گرايي نرم و گشوده او نيز استخراج شده است: گشودگي در لزوم كفايت باورهاي ديني خود، احترام اديان به يكديگر و اهميت عمق‌بخشي به معنويت خود، وجود امكان تفاهم در اختلاف اغراق‌آميز اديان، تعهدي خطاپذير از تجربه واقعيت ديني خود و احترام به وجود اديان متنوع، و بازنگري دقيق در دسته‌بندي اديان.