شناسايي مؤلفه ها و شاخص هاي فرهنگ سياسي كاربرانِ شبكه‌هاي اجتماعي در ايران با تكنيك دلفي

يكي از مهم‌ترين پيامدهاي زيست مجازي ايرانيان، تغييرات محتمل در هنجارها و ايستارهاي سياسي جامعه يا همان فرهنگ سياسي است. فرهنگ سياسي در ايران به‌عنوان فضايي فرهنگي كه نمايانگر چگونگي ارتباط مردم با نظام سياسي است، به همان اندازه كه از پديده‌هاي متنوعي همچون انقلاب، ساختار نظام سياسي، كارگزاران حكومتي و... تأثير پذيرفته، محتمل است كه ظهور و گسترش شبكه‌هاي اجتماعي نيز متأثر شده باشد. اينكه فرهنگ سياسي ايرانيان در فضاي شبكه‌هاي اجتماعي واجد چه مؤلفه‌هايي و شاخص‌هايي است، مسئله‌اي است كه پژوهش حاضر براي پاسخگويي به آن از روش كيفي و تكنيك دلفي بهره برده است. ميدان اين پژوهش شامل اساتيد، صاحب‌نظران و خبرگان علوم سياسي و علوم ارتباطات (ارتباطات سياسي) و جامعه‌شناسي سياسي است كه به روش گلوله برفي انتخاب شده‌اند. براي گردآوري اطلاعات و داده‌هاي پژوهش از سه روش مرور نظام‌مند متون و ادبيات موضوع، مصاحبه اكتشافي و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. پنل دلفي در سه دور اجرا شده است. از ميان تعداد 28 مؤلفه مطرح‌شده توسط خبرگان در دور اول، تعداد 7 مؤلفه در دور دوم تأييد شدند كه به ترتيب اهميت و اولويت عبارت‌اند از: فقدان اعتماد، نقد/تخريب نظام سياسي، افراط‌گرايي سياسي، خودمداري، پارادوكس بيگانه‌ستيزي/ بيگانه گرايي، جهت‌گيري غيرمشاركتي/اعتراضي؛ و رفتارهاي سوگيرانه. درنهايت در دور سوم براي هركدام از اين مؤلفه‌ها، دقيق‌ترين و مهم‌ترين شاخص‌ها انتخاب شدند. مهم‌ترين دستاورد اين مطالعه معرفي دو مؤلفه فرهنگ سياسي ايرانيان است كه اساساً تعلق به عصر رسانه‌هاي نوين دارد: نقد/تخريب نظام سياسي و جهت‌گيري غيرمشاركتي/اعتراضي.