بنيان‌هاي روش‌شناختي مردم‌نگاري و مشاهده مشاركتي: معرفي روش مردم‌نگاري مجازي، ديجيتال و پساانسان‌گرا

در دو دهه گذشته، بحث درباره ابعاد و مسائل مطالعات هويتي در جامعه ما رو به گسترش بوده است. به‌نحوي‌كه شاهد بحث‌‌ها و مناظره‌‌هاي فكري گوناگون و انتشار مقاله‌‌ها و نوشتارهاي تخصصي در مجله‌‌هاي علمي هستيم؛ اما چيزي كه در اين زمينه كمتر موردتوجه قرار گرفته است، تبيين مباني روش‌‌شناختي مطالعات مردم‌نگاري و درك تحولات متأخر نظري – روش‌‌شناختي است. پرداختن به اين مسئله ازآنجايي ضرورت دارد كه اگر نتوانيم مباني و اصول روش‌‌شناختي مطالعات را فرابگيريم، امكان بازنمايي درست هويت‌‌ها و به‌تبع آن، درك و تحليل مسائل آن را نخواهيم داشت. پرسش اصلي مقاله حاضر اين است كه ماهيت روش‌‌شناسي مطالعات هويتي چيست و چگونه مي‌‌توان به‌صورت روشمند به درك زمينه‌‌هاي فكري و فرهنگي اقوام مختلف پرداخت؟ فرضيه اصلي اين است كه توصيف عميق و درك كيفي زندگي اقوام، از طريق مستندسازي تعاملات و روابط انساني در زندگي روزمره در روش‌‌ مردم‌نگاري ممكن خواهد بود. هدف اصلي نگارنده اين است كه با اولويت دادن به مطالعه مباني روش‌‌شناختي مطالعات هويتي، به طرح روش‌‌هاي جديدي نظير مردم‌نگاري انتقادي، مردم‌نگاري بصري و مجازي، مردم‌نگاري ديجيتال، مردم‌نگاري پست‌‌مدرن و مردم‌نگاري پساانسان‌‌گرا پرداخته شود. تا بتوان متناسب با تحولات عميق و سريع پديدار شده، درك بهتري از چشم‌‌اندازهاي نظري- روش‌‌شناختي اين حوزه پيدا كنيم.