ارزيابي ريسك مواجهه با فلزات سنگين (كادميوم، كروم، نيكل و سرب) در پسماندهاي ويژه شناسايي شده در تصفيه خانه فاضلاب يك شهر صنعتي

زمينه و هدف: پسماند توليدي در تصفيه خانه هاي فاضلاب صنعتي به دليل حضور فلزات سنگين در زمره پسماند هاي ويژه طبقه بندي مي گردد و مواجهه با آنها مي تواند موجب اثرات سوء سلامتي و محيط زيستي شود. هدف مطالعه حاضر شناسايي پسماندهاي ويژه و ارزيابي ريسك مرتبط با حضور فلزات سنگين در لجن تصفيه خانه فاضلاب يك شهر صنعتي بود. روش بررسي: شناسايي پسماندها با استفاده از چك ليست‌ و طبقه بندي آنها مطابق رهنمود كنوانسيون بازل انجام شد. استخراج فلزات سنگين با اسيدشويي و آناليز با دستگاه جذب اتمي صورت پذيرفت. ارزيابي ريسك اكولوژيكي با تعيين شاخص هاي زمين انباشتگي و پتانسيل ريسك محيطي انجام شد. ارزيابي ريسك سلامتي با برآورد نسبت مخاطره و خطر سرطان اضافي در كل عمر انجام پذيرفت. يافته ها: بيشترين ميزان توليد پسماند ويژه به لجن با مقدار 3900/0kg/month اختصاص داشت. كروم با غلظت 95/89±52/15mg/kg در بالاترين غلظت شناسايي شد. سطح آلودگي كروم و نيكل در محدوده پايين و كادميوم بسيار شديد ارزيابي شد. ريسك اكولوژيكي سرب در محدوده قابل توجه و ريسك خيلي زياد براي كادميوم برآورد شد. نسبت مخاطره منتسب به مواجهه با فلزات سنگين كمتر از 1 و ريسك سرطانزايي مواجهه تنفسي و پوستي با فلزات سنگين، كمتر از حد خطر قابل پذيرش WHO برآورد شد. نتيجه گيري: يافته مطالعه نشان داد بيشترين ميزان پسماندهاي ويژه در تصفيه خانه فاضلاب يك شهر صنعتي به لجن اختصاص دارد. اگرچه غلظت فلزات سنگين كمتر از حدود مجاز بود، لجن توليد شده در تصفيه خانه ريسك اكولوژيكي بالايي داشت. بنابراين انباشت و انتقال لجن بايد با رعايت ملاحظات محيطي و منطبق با مفاد كنوانسيون بازل صورت پذيرد.