مقايسه تأثير آموزش خودشفقت‌ورزي و ذهني سازي بر انعطاف‌پذيري شناختي در بين زنان متأهل درگير دلزدگي زناشويي

مقدمه: روابط زناشويي از مهم‌ترين عناصر تحكيم بنياد خانواده هستند. انعطاف‌پذيري شناختي مي‌تواند از متغيرهاي مهـم در پيشـگيري از دلزدگـي زناشـويي باشد و از طرف ديگر درگير شدن در آن موجب آشفتگي و بحران در روابط زوجي خواهد شد. هدف از پژوهش حاضر بررسي مقايسه تاثير آموزش خودشفقت‌ورزي و ذهني‌سازي بر انعطاف‌پذيري شناختي در بين زنان متأهل درگير دلزدگي زناشويي بود. روش كار: روش پژوهش، نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون-پيگيري با گروه گواه بود. جامعه آماري پژوهش، شامل كليه زنان متأهل درگير دلزدگي زناشويي مراجعه‌كننده به مراكز مشاوره منطقه غرب تهران در سال ۱۴۰۱ بودند كه با استفاده از روش نمونه‌گيري هدفمند طبق معيارهاي ورود و خروج، ۶۰ نفر از زنان متأهل انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه ۲۰ نفري آزمايشي و يك گروه ۲۰ نفري گواه قرار داده شدند. سپس شركت‌كنندگان گروه آزمايشي يك و دو در ۱۲ جلسه‌ي مجزاي90 دقيقه‌اي آموزش خودشفقت‌ورزي و ذهني‌سازي را دريافت كردند. براي گردآوري اطلاعات در سه مرحله سنجش از پرسشنامه‌هاي دلزدگي زناشويي و انعطاف‌پذيري شناختي استفاده شد. در تجزيه و تحليل داده‌ها نيز، آزمون تحليل واريانس با اندازه‌گيري‌هاي مكرر و آزمون تعقيبي بونفروني به كار گرفته شد. يافته‌ها: يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه آموزش خودشففت‌ورزي و ذهني‌سازي بر بهبود انعطاف‌پذيري شناختي زنان متأهل درگير دلزدگي زناشويي موثر است (0۱/0 P)؛ به طوري‌كه بر همه ابعاد انعطاف‌پذيري شناختي شامل ادراك كنترل‌پذيري، توجيه رفتار و گزينه‌هاي مختلف تاثيرگذار بوده است. هم‌چنين در مقايسه نتايج تاثيرات دو روش آموزشي مذكور بر بهبود انعطاف‌پذيري شناختي و ابعاد آن در زنان متأهل درگير دلزدگي زناشويي تفاوت معناداري يافت نشد    (0/01 P).نتيجه‌گيري: لذا از يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توان نتيجه گرفت كه آموزش خودشففت‌ورزي و ذهني‌سازي مي‌تواند در روابط زوجي پرتنش ناشي از دلزدگي زناشويي به منظور افزايش آرامش و سلامت رواني مورد استفاده قرار گيرد.