عنوان مقاله :
شبكۀ معنايي تقريب اديان ابراهيمي (يهوديت، مسيحيت و اسلام) در قرآن
پديد آورندگان :
تقوي ، هديه دانشگاه الزهراء - گروه تاريخ , رضازاده ، معصومه دانشگاه الزهراء
كليدواژه :
قرآن , تقريب , اديان ابراهيمي , معناشناختي , شبكۀ معنايي
چكيده فارسي :
اديان ابراهيمي كه در طول تاريخ بر بشريت نازل شدند، به سبب نوع قرائت و تفسير عالمان ديني از آنها و همچنين مطامع سياسي صاحبان قدرت، تاريخ پر فراز و نشيبي در مواجه با هم داشته اند. صدور فتواهاي ديني عليه يكديگر، درگيريهاي خونين نظامي، جنگ هاي طولاني مدت، كشتار، و هتك حرمت يكديگر به اسم خدا و دين و... گوشه اي از اختلاف و تفرقۀ پيروان اديان ابراهيمي است كه در منابع تاريخي موجود مي باشد. تفكيك و دوقطبي ناشي از اين تقابل در ميان اديان ابراهيمي بهخصوص مسيحيت و اسلام، سبب پيدايش اصطلاحاتي چون دنياي مسيحي و دنياي اسلام شد. اين در حالي است كه قرآن به عنوان آخرين كتاب آسماني بر تقريب و همگرايي اديان ابراهيمي توجه داشته است. آنچه اهميت دارد اين است كه عناصر و مؤلفه هاي تقريب اديان ابراهيمي از نگاه قرآن چه هست و چگونه در ارتباط معنايي با هم شبكۀ معنايي تقريب را به وجود مي آورد. هدف و خروجي شبكۀ معنايي تقريب چيست؟ به نظر ميرسد عناصر و مؤلفه هاي تقريب اديان ابراهيمي در قرآن بيشتر مبتني بر جوهره و ارزش وجودي انسان بماهو انسان است كه سبب ايجاد گزاره هاي مشترك زيادي ميان اديان ابراهيمي شده است. بار معنايي كه هر كدام از اين عناصر و مؤلفه ها در قرآن حمل مي كنند وقتي در ارتباط معنايي با هم قرار مي گيرند، شبكۀ معنايي از تقريب ايجاد مي كنند كه نه تنها بر رشد فردي انسان، بلكه بر پيشرفت و رشد جامعۀ انساني نيز تأكيد دارند. بنابراين، اگر تفسير و قرائت صحيح و به دور از پيش فرض هاي سياسي و ديني از عناصر و مؤلفه هاي تقريب اديان ابراهيمي در قرآن صورت گيرد، مي تواند اين جوامع را به سمت همگرايي و رشد سوق دهد و از تقابل و تعارض آنها بكاهد.
عنوان نشريه :
اديان و عرفان- دانشگاه تهران
عنوان نشريه :
اديان و عرفان- دانشگاه تهران