تحليل تغييرات دسترسي به خدمات بيمارستاني شهر زنجان با استفاده از روش اندازه‌گيري دسترسي مكاني بالقوه در فاصله زماني 1385-1395

در جامعه شهرنشيني امروزي توزيع متعادل خدمات براي بهره گيري مطلوب از آنها و پاسخگويي به نياز شهروندان، از مهمترين اصول در مديريت و برنامه ريزي شهري است و دسترسي مكاني شاخصي مهم، براي اندازه گيري عدالت فضايي در توزيع كاربريها و تسهيلات مي باشد. موضوع اين تحقيق با توجه به اهميت سلامت در سطح جامعه، دسترسي مكاني بالقوه به بيمارستانها است.. بدين منظور ميزان دسترسي به بيمارستانهاي شهر زنجان در سطح بلوك با سه روش حوزه پوشش شناور دو ‌مرحله‌اي، حوزه پوشش شناور دو مرحله‌اي بهبود يافته و حوزه پوشش شناور سه‌مرحله‌اي در دو مقطع زماني 1385 و 1395 مورد بررسي قرار گرفته است. مبناي اين سه روش، عرضه و تقاضا و در روش سوم عرضه و تقاضا به علاوه رقابت بين تسهيلات مي‌باشد. از سوي ديگر از آنجا كه ماهيت دسترسي به صورت اصولي بر مبناي شبكه خيابانها تعريف ميشود، محاسبات دسترسي متكي بر تحليل شبكه بوده است و از اين رو تحليلها با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي به انجام رسيده است.نتايج كار نشانگر اختلاف دسترسي بلوك‌ها و در نتيجه نابرابري فضايي در سطح شهر در هر دو مقطع مورد بررسي است. همچنين ميزان دسترسي در مقايسه دو مقطع نيز متفاوت بوده، به طوري كه دسترسي به بيمارستان‌هاي شهر در هر سه روش در سال 95 بيشتر از سال 85 بوده است. تفاوتهاي مورد انتظاري نيز بين نتايج سه روش ديده ميشود به اين صورت كه به دليل اعمال رقابت بين مراكز خدماترسان، مقادير دسترسي حاصل از روش سوم كمتر از دو روش ديگر ميباشد. با توجه به نتايج تحقيق، عليرغم بهبود كلي وضعيت شهر از نظر دسترسي به بيمارستان، شاهد به فقر دسترسي در بعضي نواحي و نابرابري دسترسي به تسهيلات بيمارستاني در سطح شهر هستيم. راهكار كاهش اين نابرابريها و تأمين عدالت فضايي، ساخت بيمارستان هاي جديد در نواحي كم برخوردار يا توسعه شبكه دسترسي اين نواحي تا بيمارستان هاي موجود است.