تعيين بازدهي و بهره‌وري آب در توليد محصولات باغي در سامانه آبياري قطره‌اي (مورد مطالعه: ايستگاه‌هاي تحقيقات باغباني استان البرز)

تعيين ميزان بازدهي و بهره‌وري فيزيكي و اقتصادي سامانه آبياري قطره‌اي در محصولات باغي، در گسترش و استفاده از اين سامانه جهت بهينه‌سازي مصرف آب نقش موثري دارد. به همين منظور تحقيق حاضر، تحت شرايط تحقيقاتي در ايستگاه‌هاي تحقيقاتي موسسه تحقيقات علوم باغباني در استان البرز و طي سال‌هاي 1398-1395 انجام شد. در اين پژوهش، به منظور برآورد بازدهي توليدات باغي از معيارهاي درآمد ناخالص، درصد بازده فروش و درصد بازگشت سرمايه و براي سنجش شاخص‌هاي بهره‌وري آب از تحليل بهره‌وري فيزيكي و بهره‌وري اقتصادي استفاده شد. نتايج نشان داد، در ايستگاه كمال‌شهر طي دوره 1398-1396، ميانگين بهره‌وري فيزيكي آب آبياري مصرفي در ژنوتيپ‌هاي سيب و گلابي به ترتيب 2.75 و 1.7 كيلوگرم بر مترمكعب و ميانگين بهره‌وري اقتصادي آب ناشي از سود حاصل از توليد محصولات باغي در ژنوتيپ‌هاي سيب و گلابي به‌ترتيب 39990.5 و 211486.7 ريال بر مترمكعب آب تعيين شد. در ايستگاه مشكين‌دشت طي دوره 1398-1395، ميانگين بهره‌وري فيزيكي آب آبياري مصرفي در ژنوتيپ‌هاي آلبالو، گيلاس، هلو و سيب به‌ترتيب 1.08، 0.99، 1.69 و 1.61 كيلوگرم بر مترمكعب و ميانگين بهره‌وري اقتصادي آب ناشي از سود حاصل از توليد محصولات باغي در ژنوتيپ‌هاي آلبالو، گيلاس، هلو و سيب به‌ترتيب 106174.8، 95127.8، 25236.3 و 23011.2 ريال بر مترمكعب مشخص شد. نتايج اين مطالعه حاكي از وضعيت مطلوب ميانگين بهره‌وري اقتصادي آب ناشي از سود حاصل از توليد سيب و گلابي در ايستگاه كمال‌شهر در مقايسه با نتايج حاصل از مطالعات صورت گرفته در برخي نقاط كشور است، اما به طور كلي بهره‌وري فيزيكي و اقتصادي آب در توليد محصولات به ويژه سيب، گلابي و هلو در اين ايستگاه‌ها در مقايسه با ميانگين حاصل در برخي كشورهاي مطالعه شده، بسيار پايين‌تر بوده است كه بررسي دلايل آن با استفاده از مطالعات تطبيقي و شناسايي راهكارهاي افزايش بهره‌وري آب در توليد اين محصولات در اين ايستگاه‌ها پيشنهاد مي‌شود.