روابط و نحوه اثرگذاري پيشرفت اقتصادي بر معنويت اسلامي

امروزه در بيشتر جوامع تحت سيطره نظام سرمايه‌داري اهداف، نظام‌ها و راهبردها بر كسب حداكثري رشد اقتصادي متمركز شده است؛ اين هدف‌گذاري علاوه بر پيامدهاي سوء اقتصادي، آسيب‌هاي جدي جبران ناپذيري بر پيكره معنوي فردي و اجتماعي بشر به‌دنبال داشته است. به حاشيه راندن و غفلت از بعد معنوي انسان در كنار تلاش براي انحراف، شخصي‌سازي و استفاده ابزاري از معنويت براي اهداف اقتصادي از مصاديقي است كه در آشكار و پنهان در ذيل تلاش براي رسيدن به رشد اقتصادي بيشتر رخ مي‌دهد. برخلاف آنچه در اقتصاد متعارف پديدار گشته است، تبعيت از آموزه‌هاي اقتصادي اسلام و عملياتي شدن آنها در سطح اجتماعي نه تنها از مخاطرات وارد به هيئت معنوي فردي و اجتماعي انسان‌ها جلوگيري مي‌كند بلكه از ابزارهاي اقتصادي براي ارتقاء معنوي انسان بهره مي‌برد. به‌علاوه عجين بودن ابعاد مادي و معنوي ذاتي انسان و به تبع آن همبستگي نيازهاي مادي و معنوي، ارتباط متقابل وثيقي ميان بهبود شرايط اقتصادي و ارتقاء معنوي فردي و اجتماعي ايجاد كرده است. در اين پژوهش با استفاده از روش «داده‌بنياد»، روابط موجود و بيان كيفيت اثرگذاري پيشرفت اقتصادي بر معنويت اسلامي مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج حاصل بيانگر ارتباط سازنده مؤلفه‌هاي پيشرفت اقتصادي بر ارتقاء معنويت اسلامي در صورت تحقق شرايط علي، مداخله‌گر و زمينه‌اي به صورت ايجابي است. مجموع عناصر اقتصادي ايجابي، راهبرد جامع «زيست مؤمنانه» براي كسب بهينه‌ترين وضعيت براي كسب توأمان پيشرفت اقتصادي و معنويت اسلامي ارائه و فرامين نظري و اجرايي مشخصي را بيان مي-كند.