تبيين اثر تحصيلات بر ميزان مشاركت شهروندي (نمونه‌هاي مطالعاتي: محله‌هاي آبشار و همت‌آباد اصفهان)

در دهه‌هاي اخير، پارادايم غالب در برنامه‌ريزي شهري، از برنامه‌ريزي براي مردم به سوي برنامه‌ريزي با مردم و حتي توسط مردم حركت كرده و مفهوم مشاركت شهروندي اهميت فزاينده‌اي يافته است. از‌اين‌رو بسياري از كشورها از آموزش‌هاي رسمي در مدرسه و دانشگاه براي نهادينه‌سازي مهارت‌هايي كه منجر به افزايش مشاركت شهروندي در جامعه مي‌شود، بهره جسته‌اند. به منظور تبيين اثربخشي اين گونه آموزش‌ها در ايران، مقالۀ حاضر تلاش دارد تا به اين پرسش بپردازد كه «آيا بالا بودن سطح تحصيلات (بهره‌مندي بيشتر از آموزش‌هاي رسمي) موجب افزايش مشاركت شهروندي خواهد شد؟». فرضيۀ مقاله اين است كه افراد با تحصيلات بالاتر، مشاركت بيشتري در امور شهري دارند. پژوهش حاضر از لحاظ ماهيت توصيفي-تحليلي و به لحاظ هدف، كاربردي است. به منظور دستيابي به اهداف پژوهش، محلات همت‌آباد و آبشار اصفهان كه در مجاورت يكديگر قرار دارند اما از نظر سطح تحصيلات ساكنان با يكديگر تفاوت جدي دارند، به صورت تطبيقي مورد بررسي قرار گرفته‌اند. همچنين براي دستيابي به اطلاعات تكميلي از ابزار پرسش‌نامه استفاده شده است. جامعۀ آماري اين پژوهش نيز با استفاده از فرمول كوكران و با ضريب خطاي 5%، براي محلۀ آبشار 372 و محلۀ همت‌آباد 374 نفر انتخاب شد و براي تحليل اطلاعات نيز ضريب همبستگي اسپيرمن، رگرسيون خطي و آزمون يومن‌ويتني مورد استفاده قرار گرفت. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه ميان تحصيلات و مشاركت شهروندي ارتباط معناداري وجود ندارد و به عبارتي فرضيۀ مقاله رد مي‌شود. در نتيجه مي‌توان گفت، آموزش‌هاي رسمي اثربخشي كافي در افزايش ميزان مشاركت شهروندان نداشته و از اين جهت مورد نقد است.