بررسي بقاياي سم هپاتوتوكسين ناشي از سيانوباكترها در نمونه‌هاي آب با روش ميكرو استخراج مايع-مايع پخشي

زمينه و هدف: سموم هپاتوتوكسين (سموم كبدي) كه توسط سيانوباكترها توليد مي‌شوند از سموم زيستي خطرناك هستند. با توجه به هزينه‌بر و زمان‌بر بودن فرآيند استخراج و اندازه‌گيري آن‌ها، هدف از تحقيق حاضر بررسي ميزان كارائي شيوه استخراج سريع و جديد تحت عنوان ميكرو استخراج مايع-مايع پخشي (DLLME) با استفاده از حلال‌هاي آلي كلره در استخراج يكي از سموم هپاتوتوكسين بنام Microcystin-LR از نمونه‌ي آب مي‌باشد. روش بررسي: در تحقيق حاضر ابتداء راندمان استخراج MC-LR با استفاده از روش رايج بكارگيري جاذب C18 بررسي شد. سپس راندمان استخراج با روش DLLME با بكارگيري نسبت‌هاي مختلفي از حلال‌هاي استخراج كننده‌ي كلره (كلروفرم، دي كلرومتان، تتراكلريدكربن و تترا كلرواتيلن) و حلال‌هاي پخش كننده (استون، متانول، اتانول و استونيتريل) مورد بررسي قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج تحقيق حاضر نشان داد كه راندمان استخراج روش SPE با استفاده از جاذب C18، %102 مي‌باشد. لازمه دستيابي به حداكثر راندمان استخراج در روش DLLME، تشكيل محيط ابري در نمونه (نشان دهنده‌ي پخش‌شدگي حلال استخراج كننده در فاز آبي) مي‌باشد كه در اين تحقيق، فقط در تركيب استون و تتراكلرو اتيلن محيط ابري پايدار مشاهده شد. ميزان بازيابي براي روش DLLME كمتر از 3% بدست آمد. بحث و نتيجه‌گيري: نتايج تحقيق حاضر نشان داد كه اگرچه استفاده از حلال‌هاي استخراج‌گر كلره از درصد بازيابي قابل قبولي براي استخراج سم MC-LR از نمونه‌هاي آبي برخوردار نمي‌باشد ولي نظر به اينكه DLLME، روشي دوستدار محيط زيست، با مصرف كم حلال و مستقل از زمان مي‌باشد با بكارگيري حلال‌هاي ديگري مانند حلال‌هاي استخراج‌گر يوني مي‌توان به نتايج دقيق و قابل قبول دست يافت.