اندازه‌ گيري حجم آب آبياري و بهره‌وري آب باغات انار در كشور

با توجه به محدوديت منابع آبي كشور، ضرورت بهبود بهره‌وري آب كشاورزي و اهميت توليد انار در كشور، لزوم اندازه‌گيري و تحليل حجم آب آبياري و بهره‌وري‌آب در توليد اين محصول مهم آشكار مي‌گردد. در اين مطالعه، حجم آب آبياري و عملكرد انار در بيش از 120 باغ منتخب در استان‌هاي اصفهان، خراسان‌رضوي، مركزي، سمنان، يزد و فارس به‌صورت ميداني اندازه‌گيري شد. از تحليل واريانس براي بررسي تفاوت احتمالي عملكرد، حجم آب آبياري و بهره‌وري فيزيكي آب در توليد انار استفاده گرديد. نتايج نشان داد به جز عملكرد، تفاوت حجم آب آبياري و بهره وري آب در استان‌هاي ياد شده معني‌دار بود. ميانگين وزني عملكرد انار در كشور 21.5 تن در هكتار به‌دست آمد. ميانگين وزني، حجم آب آبياري 14790 مترمكعب در هكتار بود. ميانگين وزني بهره‌وري آب آبياري 1.69 كيلوگرم بر مترمكعب برآورد شد. ميانگين وزني بهره‌وري آب و بارش مؤثر دراز مدت 1.47 كيلوگرم بر مترمكعب و بهره‌وري آب و بارش مؤثر سال جاري 1.43 كيلوگرم بر مترمكعب بود. حجم آب آبياري باغ‌هاي انار و نياز آبي ناخالص در استان هاي منتخب مشابه هم نبود. در بعضي استان‌ها مانند فارس، خراسان‌رضوي، سمنان و مركزي حجم آب آبياري كمتر از نياز آبي ناخالص و در استان‌هاي اصفهان و يزد بيشتر از نياز آبي ناخالص بود. اما به طور ميانگين در سطح كشور، حجم آب آبياري نزديك به نياز آبي ناخالص در سال انجام تحقيق (1398-99)و نياز آبي ناخالص بلندمدت بود. متوسط حجم آب آبياري در سامانه‌هاي آبياري قطره‌اي و سطحي به‌ترتيب 9981 و 15765 مترمكعب در هكتار بدست آمد كه نشان‌دهنده 37 درصد كاهش آب آبياري در سامانه آبياري قطره‌اي نسبت به سطحي است.