رابطه شُكر و شادي در حكمـت متعاليه

ملاصدرا «شُكر» را مقام و مرتبه‌يي ميداند كه انسان ميتواند به آن دست يابد. او شناخت و درك حقيقت شكر را متوقف بر انسانشناسي ميداند. اركان سه‌گانه شكر در نظر صدرالمتألهين عبارتند از: علم، شادي و عمل. عمل مقدمه رسيدن به شادي و سرور است و اين شادي مقدمه علم و معرفت است. بنابرين زيربناي شكر، معرفت است و عمل، مقدمه رسيدن به آن. با توجه به اين اركان سه‌گانه، ميتوان گفت شاكر حقيقي، همواره در حال شادي و سرور است و اين حالت در عمل بصورت خيرخواهي، احسان و عطوفت با مردم ظاهر ميشود. دليل و پشتوانه اين شادي و مهرباني با همه انسانها، ايمان و اعتقاد به توحيد و خداباوري است. در حكمت متعاليه، خداوند مبدأ بهجت و سرور بي‌انتهاست و بهمين دليل ارتباط با او، عين ارتباط با منبع شادي است. بنابرين ميتوان نتيجه گرفت كه شكر در آثار ملاصدرا از مباني حكمي برخوردار است؛ بطوريكه رسيدن به مرتبه اعلاي شكر، جز با حكمت امكانپذير نيست.