قرار صلاحيت كيفري در وضعيت دولت فلسطين از منظر دوستان ديوان كيفري بين المللي

دادستان ديوان كيفري بين‌المللي در سال 2020 از شعبه مقدماتي تقاضا كرد تا بر اساس ماده (3)19 اساسنامه آن، در خصوص وضعيت دولت فلسطين قرار صلاحيت كيفري صادر نمايد. قرار صلاحيت كيفري به معناي شروع تحقيقات مقدماتي در زمينه جنايات اسرائيل عليه فلسطيني‌ها در سرزمين‌هاي اشغالي است. شعبه مقدماتي قبل از بررسي تقاضاي دادستان، از نهادها، دولت‌ها و اشخاص صاحب‌نظر تحت عنوان دوست ديوان تقاضا كرد تا ملاحظات خود را در اين ارتباط اعلام كنند. بنابراين لوايح متعددي به دفتر ديوان ارسال شد كه برخي حاكي از موافقت و برخي ديگر نيز حاكي از مخالفت با صدور قرار صلاحيت كيفري بودند. بر اين اساس، با شيوه‌ي توصيفي و تحليلي، پژوهش حاضر به تبيين ابعاد و رويكردهاي موافقان و مخالفان صلاحيت ديوان كيفري بين‌المللي در وضعيت دولت فلسطين مي‌پردازد. سوال پژوهش اين است كه دليل موافقت و مخالفت دوستان ديوان كيفري بين‌المللي با صدور قرار صلاحيت كيفري در وضعيت دولت فلسطين چيست؟ نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه، رويكرد موافقان صلاحيت ديوان كيفري بين‌المللي از حيث حقوق بين‌المللي عرفي و نيز مقررات اساسنامه رم صحيح و منطبق بر عقلانيت حقوقي است. زيرا عمده‌ي چالش‌ها در خصوص وضعيت فلسطين، به مساله‌ي دولت بودن يا نبودن آن برمي‌گردد كه شناسايي فلسطين به موجب قطعنامه مجمع عمومي سازمان ملل بعنوان دولت غيرعضو ناظر شاهد مطمئني بر تلقي فلسطين بعنوان دولت است. به همين دليل، شعبه مقدماتي قرار صلاحيت كيفري در وضعيت دولت فلسطين را علي‌رغم مخالفت دوستان ديوان كيفري بين‌المللي صادر نمود.