تأثير روش‬هاي خاك‬ ورزي، تنش كم ‬آبي و كود نيتروژن بر عملكرد و كيفيت سورگوم علوفه‬ اي (Sorghum bicolor L)

استفاده از روش هاي خاك ورزي حفاظتي و محصولات مقاوم به كم آبي ميتواند راهكار مناسبي براي كاهش تبعات منفي تغييرات اقليم باشد. اثر روشهاي خاك ورزي، سطوح تنش آبياري و نيتروژن بر عملكرد سورگوم علوفه اي در آزمايشي به صورت كرتهاي دوبار خرد شده با سه تكرار در سال زراعي 1397 در مزرعه مورد بررسي قرار گرفت. كرت اصلي شامل روشهاي خاك ورزي مرسوم و بي خاك ورزي، كرت فرعي شامل تنش آبي در سه سطح 30، 60 و 90 درصد نياز آبي گياه و كرت فرعي فرعي شامل كود نيتروژن در سه سطح صفر، 50 و 100 درصد ميزان مورد نياز گياه بودند. نتايج اين مطالعه نشان داد كه بيش‌ترين مقدار عملكرد علوفه خشك (3/12 تن در هكتار) در تيمار خاك‌ ورزي حفاظتي با تنش آبي جزيي به دست آمد. همچنين ميزان عملكرد سورگوم در تنش متوسط آبي در خاك ورزي حفاظتي برابر با ميزان عملكرد در خاك ورزي مرسوم با تنش آبي جزيي بود. در شرايط تنش آبي جزيي صفات كيفي فيبر خام، الياف نامحلول در شويندۀ اسيدي و خنثي در خاك ورزي حفاظتي نسبت به خاك ورزي مرسوم داراي مقدار كمتري بودند. علاوه بر اين، صفات كيفي ماده خشك قابل هضم و كربوهيدراتهاي محلول در آب در تيمار خاك ورزي حفاظتي با مصرف 100 درصد كود نيتروژن مورد نياز گياه در مقايسه با خاك ورزي مرسوم مقدار بيشتري داشتند. بيشترين ميزان پروتئين خام در خاكورزي مرسوم با مصرف 100 درصد كود نيتروژن مورد نياز گياه به­دست آمد. به نظر ميرسد با خاك ورزي حفاظتي ميتوان با ميزان آب كمتر نسبت به خاك ورزي مرسوم به عملكرد و كيفيتي قابل قبول در گياه سورگوم دست يافت، اما نيازمند تحقيقات بلندمدت و تكميلي مي باشد.