عنوان مقاله :
تغييرپذيري پهناي كمربند گرمسيري نيمكره شمالي در عرضهاي ميانه
پديد آورندگان :
جلالي ، مسعود دانشگاه زنجان - گروه جغرافيا , عساكره ، حسين دانشگاه زنجان - گروه جغرافيا , حسيني صديق ، محمود دانشگاه زنجان - گروه جغرافيا
كليدواژه :
گسترش , كمربند گرمسيري , تغيير اقليم , خشكي , نيمكره شمالي
چكيده فارسي :
گسترش قطب سوي كمربندگرمسيري را در اثر تغييرات آب و هوايي ناشي از فعاليتهاي انساني، به ويژه افزايش گازهاي گلخانهاي و تغيير كاربري اراضي زمين ميدانند. تغييرپذيري پهناي كمربند گرمسيري به عرضهاي جغرافيايي بالاتر حاكي از گسترش منطقه خشك نيمه گرمسيري است كه اين امر حاكي از افزايش فراواني خشكسالي در هر نيمكره است. به منظور تغييرپذيري پهناي كمربند گرمسيري نيمكره شمالي در عرضهاي ميانه از شاخص هاي كسر بارش از تبخير، مؤلفه مداري بردار باد، تابع جريان نصفالنهاري، دماي سطح وردايست، تابش موج بلند خروجي زمين و فشار سطح زمين استفاده شده است. يافته هاي پژوهش نشان داد، گسترش عرض جغرافيايي كمربندگرمسيري با تابع جريان نصفالنهاري به سمت عرضهاي جغرافيايي بالاتر با 1 تا 3 درجه عرض جغرافيايي و تاثير فرونشيني گردش هدلي افزايش دامنه تبخير از بارش را نشان داده است كه كسر بارش از تبخير 1 تا 3 درجه عرض جغرافيايي افزايش داشته است. جت جنب حاره در حركت شاخه هاي فوقاني وردسپهر از گردش هدلي با 2 تا 4 درجه عرض جغرافيايي افزايش داشته است كه ميتواند بر سامانههاي رطوبتزاي گذري و همچنين بر ميزان بارشها اثر منفي داشــته باشـد. گسترش قطبسوي كمربند گرمسيري كه پيامدي از دگرگوني و مخاطرات آب و هوايي به شمار مي ر ود، جا به جايي مكاني قطب سوي رودباد جنب حارهاي را در پي خواهد داشت و در نتيجه كمربندهاي خشك جنب حاره اي به سمت قطب را ارائه مي كنند؛ و همچنين تابش موج بلند خروجي زمين 1 تا 2 درجه عرض جغرافيايي افزايش يافته و دليلي بر افزايش گرما در وردسپهر فوقاني گرديده است و اين باعث افزايش خشكي و كاهش خفيف ابر در وردسپهر فوقاني شده است و همچنين باعث گسترش كمربند گرمسيري به سمت عرضهاي جغرافيايي بالاتر شده است. به طور كلي، يافتههاي پژوهش نشان داد كه اكثر شاخصهاي كمربند گرمسيري از سال 1979 روند افزايشي داشته است.
عنوان نشريه :
تحليل فضايي مخاطرات محيطي
عنوان نشريه :
تحليل فضايي مخاطرات محيطي