اثر بهبود كارايي بر آلودگي حاصل از مصرف بيش از حد كودهاي شيميايي در كشت برنج استان گيلان

مقدمه و هدف: هدف اين مطالعه مقايسه نتايج تجربي حاصل از تخمين كارايي فني و كارايي سود شالي‌كاران استان گيلان و تعيين تأثير بهبود كارايي بر مقدار آلودگي حاصل از مصرف بيش از حد كودهاي شيميايي در سال زراعي 97-1396 مي باشد. مواد و روش ها: در تحليل كارايي فني و سود از تابع فاصله جهت دار استفاده شد. مزارع از لحاظ منطقه در سه گروه دسته بندي شدند (شرق، مركز و غرب). هم‌چنين، مزارع بر اساس ارقام برنج (رقم هاشمي، رقم علي كاظمي، رقم شيرودي، رقم جمشيدي و رقم خزر) نيز به 5 گروه تقسيم شدند. در اين مطالعه از نرم‌افزارهايR ، GAMS و Excel استفاده شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه بهبود كارايي فني باعث كاهش تخليه مازاد مواد مغذي به محيط زيست شده اما بهبود كارايي سود، در بيش‌تر موارد تخليه مازاد مواد مغذي به محيط را افزايش مي‌دهد. بر اساس نتايج، بهبود كارايي فني مقدار تخليه مازاد مواد مغذي به محيط زيست را در رقم هاشمي به مقدار 3/5 تا 38/8 درصد، رقم علي كاظمي 0/4 تا 23/3 درصد، رقم جمشيدي 7/6 تا 42 درصد، رقم خزر 2/9 تا 20/7 درصد و رقم شيرودي 18 تا 48/6 درصد در هر هكتار كاهش مي‌دهد. بحث و نتيجه گيري: اگر شالي‌كاران استان گيلان از نظر فني كارا شوند اين امر منجر به كاهش آلودگي در تمام مناطق خواهد شد. با توجه به اينكه استفاده بيش از حد كودهاي شيميايي منجر به تخليه مازاد مواد مغذي به محيط زيست مي‌شود، ترغيب شالي‌كاران به انجام آزمون خاك و استفاده بهينه از كودهاي شيميايي مي‌تواند مقدمات كاهش آلودگي و افزايش كارايي فني را فراهم آورد.