تحقق «ايمان و عمل صالح» در پرتو «عقلانيت» (نگاهي به تفسير فلسفي خواجه نصيرالدين طوسي بر سوره عصر)

فاقد عنوان لاتين

قرآن كريم در سوره عصر ابتدا همه انسان‌ها را در خسران دانسته و سپس كساني را كه از صفات چهارگانه‌اي «ايمان»،‌ «عمل صالح»،‌ «توصيه به حق» و «توصيه به صبر» برخوردارند، استثنا كرده است. خواجه نصيرالدين طوسي اين سوره را با رويكرد فلسفي تفسير كرده و صفات چهارگانه‌اي ياد شده را با عقلانيت مرتبط ساخته است. نگارنده با هدف شرح و تبيين ديدگاه طوسي و نقد و ارزيابي آن به بررسي مسأله پرداخته و به اين نتيجه دست‌يافته كه وي بر اساس مباني فلسفه اسلامي، «خسران» را به معناي اشتغال در امور مادي و فرو رفتن در خواهش‌هاي نفساني و نجات از خسران را در استكمال نيروهاي عقلاني مي‌داند. بر اين اساس، طوسي «ايمان» را به استكمال عقل نظري، «عمل صالح» را به استكمال عقل عملي، «توصيه به حق» را به تكميل عقل نظري ديگران و «توصيه به صبر» را به تكميل عقل عملي ديگران تفسير كرده است. وي در تفسير اين سوره اگرچه با ادبيات فلسفي سخن گفته كه با تعبيرات ديگر مفسران به ظاهر متفاوت مي‌نمايد؛ اما از نظر محتوا با آن‌ها سازگار بوده و بر مبناي رواياتي كه درباره نقش عقل در رستگاري انسان وارد شده،‌ نيز تأييدپذير است. روش تحقيق، توصيفي-تحليلي است.

فاقد چكيده لاتين