طراحي و اعتبارسنجي ابزار ارزيابي عناصر و ابعاد پداگوژي در فرايند هاي ياددهي- يادگيري پايدار در نظام آموزش عالي

مقدمه: در سال هاي اخير، آموزش عالي با سه تغيير عمده پارادايمي توسعه يادگيري مادام العمر ، دموكراتيز كردن دانش و توسعه جامعه جهاني دانش مواجه شده است. هدف از انجام اين پژوهش طراحي و اعتبارسنجي ابزار ارزيابي عناصر و ابعاد پداگوژي در فرايندهاي ياددهي- يادگيري پايدار در مؤسسات دانشگاهي دولتي و غيردولتي است. روش ها: روش پژوهش، آميخته اكتشافي است كه به­شيوه پياپي در دو بخش كيفي و كمي انجام شده است. در بخش كيفي به منظور گردآوري داده ها از مصاحبه نيمه ساختاريافته با 17 نفر از اساتيد صاحب­نظر و متخصصين آموزش عالي استفاده شد كه به روش نمونه گيري هدفمند انتخاب شدند. روش تحليل داده ها، روش تحليل محتواي استقرايي بود. در راستاي اعتباربخشي يافته ها از دو راهبرد تحليل و بازبيني توسط مشاركت كنندگان و توسط همكاران استفاده شد. روش پژوهش در بخش كمي توصيفي– پيمايشي بود. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته و شامل 3 خرده مقياس و محتواي آن برگرفته از داده هاي بخش كيفي بود. جامعه آماري 322 نفر از اعضاي هيئت علمي دانشگاه هاي دولتي و غيردولتي بودند كه براساس فرمول كوكران انتخاب شدند. داده ها با استفاده از نرم افزارهاي SPSS و AMOS تجزيه و تحليل شدند. يافته ها: نتايج تحليل داده ها در فرايند كدگذاري، به شناسايي 75 كد باز منجر شد كه در نهايت در قالب 22 مقوله محوري و 3 كد انتخابي (دانشجويان، برنامه درسي و آموزشي، اساتيد) دسته بندي شد. در بخش كمي، نتايج نشان داد كه الگوي مورد نظر از اعتبار كافي و مناسبي جهت شناسايي مولفه هاي پداگوژي پايدار برخوردار مي باشد. همچنين نتايج بخش كمي بيانگر آن بود كه به طوركلي وضعيت موجود شاخص ها در دانشگاه‌هاي دولتي (2/99) به طور معني داري بالاتر از دانشگاه‌هاي غيردولتي (2/88) است (0/05 t=4/11, P). نتيجه گيري: با توجه به نتايج حاصل از مطالعه، مي توان بيان كرد كه دانشگاه ها براي حفظ و ثبات خود در شرايط كنوني بايست به سمت پايداري پيش روند. بر اين اساس يكي از شاخص هاي اصلي دانشگاهي پايدار، پداگوژي پايداري است كه داراي راهبرد و استراتژي پايدار، ديد فراكنشي نسبت به برنامه درسي، پرورش دانشجوياني خلاق و هوشمند و اساتيدي به روز و داراي هويت آكادميك بوده كه همواره در صدد تقويت هويت شهروندان حرفه اي دركمك به جامعه پايدار و پيشگام است. بنابراين يافته هاي اين پژوهش مي تواند در راستاي غناي هرچه بيشتر فرايندهاي ياد دهي- يادگيري پايدار مورد استفاده قرار گيرد.