ضرورت توسعه مفهوم «پيرنگ داستان» در متون آموزش داستان‌نويسي

آشنايي دانشجويان با عناصر و سازه‌هاي داستاني به‌عنوان بخش مهمي از برنامه‌‌هاي آموزشي رشته زبان و ادبيات فارسي ايجاب مي‌كند كه كتب و منابع آموزشي در اين زمينه با اتكاء به مطالعات ميان رشته‌اي، مفاهيمي صحيح و جامع و به‌روز در توصيف و طبقه‌بندي اين عناصر عرضه كنند. اين مقاله بر اساس يك مطالعه موردي، يعني بررسي مفهوم «پيرنگ»۱ در كتاب‌هاي رايج ادبيات داستاني دانشگاهي نشان مي‌دهد كه رويكرد منابع موجود در تعريف پيرنگ عمدتاً متكي بر نظريه ارسطوست. اين مقاله ضمن بررسي ابهامات و نقص‌هاي موجود در اين تعاريف، پيشنهاد مي‌كند براي تقويت و به‌روزرساني مفهوم پيرنگ از مطالعات روايت‌شناسان در اين حوزه بايد بهره‌مند شد. مباحثي از حوزه روايت‌شناسي كه مي‌توانند در توسعه مفهوم پيرنگ داستاني و تعميق آموزش آن مؤثر باشند و بخش دوم اين مقاله سعي در معرفي آنها دارد عبارت‌اند از: 1.ساختار اساسي داستان؛ 2.واحدهاي پايه در روايت؛ 3.شخصيت و پيرنگ؛ 4.رابطه علت و معلولي بين رخدادها؛ 5.دستور زبان روايت.