مطالعه كيفي مشكلات رفتاري نوجوانان داراي طرح‌واره هاي ناسازگار

نوجوانان به عنوان يكي از گروه‌هاي سني آسيب‌پذير در معرض انواع مشكلات روانشناختي قرار دارند. هدف پژوهش حاضر مطالعه كيفي مشكلات رفتاري نوجوانان داراي طرح‌واره‌هاي ناسازگار بود. اين پژوهش از نوع كيفي و با روش تحليل تماتيك انجام شد. جامعه آماري اين پژوهش كليه نوجوانان پسر 12 تا 15 سال مشغول به تحصيل در دوره اول دبيرستان در سال تحصيلي 1399-1400ساكن در شهر اصفهان بودند. براي گردآوري داده‌ها در ابتدا پرسشنامه طرحواره‌هاي ناسازگار يانگ (1994) توسط دانش‌آموزان تكميل گرديد و سپس نوجواناني كه در سه طرحواره مشترك (اطاعت، بازداري هيجاني و معيارهاي سختگيرانه) نمره بالا كسب كرده بودند، با توجه به اين‌كه نقطه برش اين پرسشنامه 15 است و نمره‌ي بالاتر نشان‌دهنده‌ حضور پررنگتر طرحواره ناكارآمد است، مورد مصاحبه نيمه‌ساختار يافته قرار گرفتند.10 نوجوان به‌ روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند و سپس كدگذاري به روش كلايزي و استخراج مضمون‌هاي اصلي و فرعي مورد تحليل قرار گرفتند. تحليل داده‌ها 6 مقوله نهايي را نشان داد كه عبارتند از: رفتار پرخاشگرانه، عدم تمايل حضور در جمع خانوادگي، عدم خودابرازي، داشتن رفتار منفعلانه، هيجان‌هاي منفي و خودگويي دروني. بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توان نتيجه گرفت كه طرحواره‌هاي ناسازگار اوليه (اطاعت، بازداري هيجاني و معيارهاي سختگيرانه) مي‌تواند باعث مشكلات رفتاري نوجوانان شود.