ارزيابي پيشرفت اكسايش روغن سويا غني شده با اسانس اندام هوايي چوير حين انبارش تسريع شده

روغن‌هاي گياهي خصوصا روغن سويا به دليل داشتن مقادير بالايي از اسيدهاي چرب غيراشباع مستعد به فساد اكسايشي هستند. در ساليان اخير استفاده از ضد اكساينده‌هاي طبيعي به دليل اثرات منفي ضد اكساينده‌هاي مصنوعي مورد توجه قرار گرفته است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي اسانس اندام هوايي چوير بر پايداري اكسايشي روغن سويا صورت پذيرفت. بدين منظور اندام هوايي چوير به روش انجمادي خشك و اسانس به روش تقطير آبي استخراج شد. ميزان بازده استخراج (2.5 درصد حجمي/وزني)، محتواي تركيبات فنولي كل (188 ميلي‌گرم معادل گاليك اسيد در گرم)، فلاونوئيدي كل (70.90 ميلي‌گرم معادل كوئرستين در گرم)، فعاليت مهار كنندگي راديكال‌هاي آزاد DPPH (21.13-55.45 درصد) و قدرت احياء كنندگي (2.72-3.61) براي اسانس چوير اندازه‌گيري شدند. در ادامه، پيشرفت اكسايش روغن سويا غني شده با 200، 400 پي‌پي‌ام اسانس چوير و مخلوط اسانس چوير و ضد اكساينده سنتزي و مخلوط اسانس چوير و ضد اكساينده سنتزي TBHQ (100 پي‌پي‌ام+100پي‌پي‌ام) طي 24 روز نگهداري تحت شرايط تسريع شده در دماي 65 درجه سلسيوس از طريق سنجش شاخص‌هاي پايداري اكسايش بررسي و با ضد اكساينده سنتزي TBHQ مقايسه گرديد. در پايان دوره نگهداري اعداد اسيدي، پراكسيد، پارا-آنيزيدين و توتوكس براي نمونه كنترل به‌ترتيب معادل 1.52 ميلي‌گرم هيدروكسيد پتاسيم بر گرم، 10.60 ميلي‌اكي‌والان اكسيژن بر كيلوگرم، 12.48 و 33.68 به‌دست آمد. با افزودن اسانس اندام هوايي چوير با حداقل غلظت مقادير اين اعداد 0.085 ميلي‌گرم هيدروكسيد پتاسيم بر گرم، 4.50 ميلي‌اكي‌والان اكسيژن بر كيلوگرم، 9.16 و 18.16 بود كه در مقايسه با ضد اكساينده سنتزي TBHQ تفاوت معني‌داري وجود نداشت (0.05 p ). نتايج پژوهش حاضر نشان داد كه اسانس اندام هوايي چوير خشك شده به روش انجمادي به خوبي مي‌تواند پيشرفت اكسايش روغن سويا را به تاخير بياندازد. لذا از آن مي‌توان به‌عنوان جايگزين طبيعي ضد اكساينده سنتزي TBHQ استفاده نمود.