سرريز تحولات قفقاز جنوبي(2020-2023) بر معادلات غرب آسيا

حضور جمهوري اسلامي ايران، تركيه و اسرائيل به عنوان سه قدرت اصلي و منطقه اي غرب آسيا در تحولات قفقاز جنوبي به طور مشخص جنگ هاي قره باغ 2020 و 2023 كه منافع هر سه كشور تحت تاثير آن بوده، اين امكان را پيش مي كشد كه نتايج تحولات قفقاز جنوبي بر معادلات آنها در غرب آسيا تاثير بگذارد. اين امر در حالي تقويت مي شود كه نقش ايالات متحده آمريكا در غرب آسيا كم رنگ شده و قدرت هاي منطقه اي غرب آسيا فرصت رقابت بيشتر براي تسلط بر منطقه را داشته اند. از اين رو سوال اصلي پژوهش اين است كه جنگ هاي قره باغ 2020 و 2023 در قفقاز جنوبي چگونه بر معادلات غرب آسيا تاثير گذاشته است؟ در جواب اين فرضيه مطرح مي شود كه سرريز تحولات قفقاز جنوبي در قالب همگرايي، ايجاد موازنه تهديد بازيگران و همچنين تشديد رقابت هاي ايران با تركيه و اسرائيل در عراق ظهور كرده است. اين نوشتار با استفاده از مفاهيم موازنه قدرت، موازنه تهديد و همگرايي و روش تحليل داده ها به ‌صورت توصيفي-تحليلي انجام گرفته است. داده هاي پژوهش ‌با ‌استفاده از منابع ‌‌كتابخانه‌اي‌ گردآوري شده است. يافته‌هاي پژوهش با تاييد فرضيه نشان داد كه آذربايجان و اقليم كردستان روابط همگرايي اتخاذ كرده و موازنه تهديدي عليه درك تهديد از جانب ايران ايجاد كرده اند كه در اين راستا تركيه و اسرائيل نقش كاتاليزور را داشته اند. علاوه بر آن افزايش تهديد از جانب تركيه، پ.ك.ك و گروه هاي مقاومت مردمي عراق را به يكديگر نزديك كرده و موازنه تهديدي را عليه احساس تهديد مشترك از جانب تركيه در مجاورت آنها رقم زده است.