روغن دانه خار مريم (marianum Silybum) به عنوان منبع روغني جديد خوراكي

روغن‌هاي گياهي نقش مهمي در تهيه غذا و همچنين فرمولاسيون مواد غذايي داشته و سهم بسزايي در رژيم غذايي و سلامت  ايفا مي كنند. شناسايي و كشت دانه هاي روغني جديد، گامي مهم در جهت تامين روغن مورد نياز در كشور است. گياه خار مريم يا ماريتيغال با نام علمي marianum Silybum يك گياه علفي يك ساله و يا دو ساله مي باشد كه از زمان هاي قديم كاربرد هاي پزشكي، دارويي و صنعتي فراواني دارد. اين گياه به دليل ويژگي‌هاي بيولوژيكي، نياز به كود بسيار كم و بخصوص مقاوم به شرايط خشكي و خاك‌هاي ضعيف است و با شرايط آب و هوايي اغلب مناطق ايران سازگاري دارد. دانه ماريتغال شامل درصد قابل توجهي روغن (20-30%) با ارزش تغذيه اي بالا به دليل وجود اسيدهاي چرب ضروري مانند اسيدهاي لينولئيك (40-60%)، اولئيك (20-32%) و تركيبات آنتي اكسيداني و زيست فعال همچون توكوفرول ها، كاروتنوئيدها و استرول ها است. لذا روغن حاصل از دانه ماريتغال با توجه به مصرف طولاني مدت آن در جوامع مختلف و تركيبات زيست فعال آن مي تواند به عنوان روغن خوراكي جديدي موردنظر قرار بگيرد. در اين مقاله مروري، نگاهي اجمالي به گياه ماريتيغال، درصد روغن و تركيبات آن در مناطق مختلف پرداخته شده است. با توجه به گزارش هاي علمي و مقالات، كشت و توسعه اين دانه ي روغني جديد و ارزشمند با ارزش اقتصادي خوب بعنوان منبع روغني جديد توصيه مي شود.