بررسي عوامل اثرگذار بر رفتار محيط‌زيستي كاهش پسماند غذا در شهر تهران

پسماند موادغذايي به يك معضل جهاني تبديل شده است. براساس گزارشي كه توسط برنامه محيط‌زيست سازمان ملل متحد (UNEP) و موسسه منابع جهاني (WRI) ارايه شده است، و نيز برآورد فائو، سالانه يك سوم موادغذايي توليد شده در سراسر جهان هدر رفته كه نيمي از موادغذايي تلف شده در سطح خانواده‌ها است. پسماند غذايي به طور غيرمستقيم با تاثيرات محيط‌زيستي گسترده‌اي مانند فرسايش خاك، جنگل‌زدايي، آلودگي آب و هوا و همچنين انتشار گازهاي گلخانه‌اي همراه است كه در فرآيند توليد، ذخيره‌سازي، حمل‌و‌نقل، فروش و مصرف موادغذايي رخ مي‌دهد. بدون ترديد، رفتارهايي كه منجر به كاهش توليد پسماند غذا در سطح خانوار شود، مشاركت همگاني در حفاظت محيط‌زيست را به دنبال خواهد داشت. هدف از انجام اين تحقيق، بررسي رفتار و عادت‌هاي محيط‌زيستي مربوط به كاهش پسماند غذا و تحليل روابط بين متغيرهاي اثرگذار بر ايجاد پسماند غذايي در بين خانوارهاي شهر تهران و ميزان اثرگذاري هر يك است. براي جمع‌آوري داده‌ها، پرسشنامه‌اي طراحي شد و در بين مصرف‌كنندگان شهر تهران تكميل شد و براي تجزيه و تحليل داده‌ها و بررسي روابط بين عوامل اثرگذار از مدل SEM استفاده شد. همبستگي متغيرهاي ذخيره‌سازي، دانش و نگرش محيط‌زيستي، بسته‌بندي و تاريخ انقضا، سن و تحصيلات با متغير رفتار محيط‌زيستي كاهش پسماند غذايي در سطح (0/01) مثبت و معني‌دار است. رابطه بين نگرش محيط‌زيستي نيز، با رفتار محيط‌زيستي كاهش پسماند غذايي مثبت و معني دار شد. طبق نتيجه مدل معادلات ساختاري، بخش عمده‌اي از تغييرات متغير رفتار كاهش پسماند توسط متغير ذخيره‌سازي تعيين شده است. چهار متغير ذخيره‌سازي، نگرش محيط‌زيستي، عادت خريد و بسته‌بندي و تاريخ انقضا در مجموع توانسته‌اند، 41 درصد از تغييرپذيري متغير رفتار محيط‌زيستي كاهش پسماند غذا را پيش‌بيني نمايند.