نظريه شكاف بزرگ بررسي آراي تجديد نظرطلبان آسيايي در جامعه‌شناسي تاريخي

يكي از دغدغه‌هاي اساسي در جامعه‌شناسي تاريخي چگونگي رشد غرب با تاكيد بر كشور بريتانياست. علي رغم تصورات موجود، اين سئوال هنوز يكي از اساسي‌ترين و زنده‌ترين بحث‌ها در نحله‌هاي گوناگون جامعه‌شناسي تاريخي است. ادبيات حاضر در اين نحله اگرچه از نگاه شرق‌شناسي متاثر است ولي با آن چه تحت عنوان شرق‌شناسي در ايران متداول شده است تفاوت‌ بسيار دارد. مقاله حاضر در صدد است كه يكي از پربحث‌ترين نظريات در نزديكبه دو دهه اخير كه همزمان رشته‌هاي تاريخ اقتصادي و جامعه‌شناسي تاريخي را متاثر كرده است، معرفي نمايد. ابتدا سعي مي‌گردد كه مباني نظري تجديد نظرطلبان آسيايي (مكتب كاليفرنيا) و ارتباط آن با نظريه شكاف بزرگ تشريح شده، سپس مطالعات تجربي كه در دو دهه اخيردر اين زمينه صورت گرفته مورد وارسي قرارگيرد و درپايان برخي از مهم‌ترين انتقادات بر نظريه فوق ارائه شود. هم چنين در بحثي انتقادي ربط اين جريان فكري در جامعه‌شناسي تاريخي را با نگاه فوكويي كه بر برخي از كارهاي جامعه‌شناسي تاريخي ايران حاكم است را بررسي مي‌كند.