بازخواني فرهنگ عاشورايي در شعر معاصر شيعي بر اساس نظريه مايكل ريفاتر (مطالعۀ موردي قصيده الحسين في زمن المسرحيّات از جاسم صحيح)

نظريه رفاتر، نظريه اي نشانه شناختي است كه در حوزه ساختارگرايي قرار مي گيرد. اساس اين نظريه را كشف شبكه معنايي شعر با تكيه بر توانش ادبي خواننده تشكيل مي دهد. بدين وسيله خوانشگر با عبور از خوانش اوليه (كتشافي) به خوانش ثانويه (پس كنشانه) و سپس به خاستگاه شعر يا همان مفهوم اصلي شعر دست مي يابد. در اين نظريه، خوانش اوليه با تكيه بر توانش زباني و خوانش ثانويه با تكيه بر توانش ادبي صورت مي گيرد. اگر تمامي شاخصه هاي اين نظريه شناسايي شود، در آن صورت خاستگاه و منشا اصلي كه سروده شاعر بر آن پايه بنا نهاده شده است، مشخص مي شود. پژوهش حاضر با تكيه بر روش توصيفي- تحليلي و رويكرد نشانه شناختي در صدد است تا مولفه هاي نظريه ريفاتر را بر قصيده الحسين في زمن المسرحيات از جاسم الصحيح، شاعر معاصر عربستاني، تطبيق دهد. از يافته هاي تحقيق استنباط مي شود كه بيداري اندشه شاعر بواسطه عشق به امام حسين(ع)، دوري سراينده از غير واقعيت ها و نزديكي اش به حقايق، اميدواري و دل بستن به لطف امام (ع)، انتقاد از زبان شعري شاعران امروزي و افزايش شمار مدعيان دروغين هنر، همگي اجزاي ساختاري اين قصيده را تشكيل مي دهند.