جمهوري اسلامي ايران و انقلاب در امور نظامي: خاستگاه هاي هنجاري

نزديك به يك دهه است كه سياست‌هاي منطقه‌اي ايران بيش از گذشته مورد توجه طيفي از كنش‌گران اعم از كنش‌گران منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي قرار گرفته است. تمركز اين كنش‌گران به طور عمده معطوف به فعاليت‌هاي نظامي ايران است. اين فعاليت‌ها كه در ادبيات استراتژيك ذيل مقوله انقلاب در امور نظامي قرار مي‌گيرد، به سبب واقع شدن ايران در منطقه غرب آسيا كه در دهه اخير تحولات غيرقابل باوري را به خود ديده است، بر پيچيدگي تحولات افزوده و محاسبات كنش‌گران درگير در منطقه را به شدت از خود متأثر كرده است. اين پژوهش با مطرح ساختن اين پرسش كه «انقلاب در امور نظامي جمهوري اسلامي ايران از چه خاستگاه هنجاري برخوردار است» در صدد است برخلاف رويكردهاي جريان اصلي روابط بين‌الملل، تبييني هنجاري از سياست‌هاي نظامي ايران ارائه دهد. يافته‌هاي اين مقاله بر اين گزاره استوار است كه انگاره‌هاي ملي و ديني ايرانيان، پيگيري انقلاب در امور نظامي را اجتناب‌ناپذير كرده است و به سخن ديگر، اين پديده از بنيان هويتي ايرانيان سرچشمه گرفته است. بر اين مبنا، آرمان‌‌گرايي، استقلال‌خواهي، بيگانه‌ستيزي، جهان‌وطن‌گرايي و خودمحوري برگرفته از انگاره‌هاي ملي است كه با پيروزي انقلاب اسلامي و هم‌افزايي با آموزه‌هاي ديني از جمله استكبارستيزي، دفاع از مظلومان، نفي سلطه و غلبه حق بر باطل در عرصه نظامي نمايان گرديد. ماهيت اين نوشتار توصيفي تحليلي است و براي گردآوري داده‌ها از منابع كتابخانه‌اي بهره گرفته شده است.