تحليل ماهيت و مباني‎ اماميّه و اهل‎سنّت از امام‎ و خليفه با تأكيد بر ديدگاه قاضي باقلاني وعلامه ‎حلّي

مسئله امامت و خلافت در فرهنگ اماميّه و اهل سنّت از مباحث كليدي و اختلافي به شمار مي‎رود. اين مقاله با تحليليِ تطبيقي از ماهيت، مباني و ويژگي‎هاي امام از ديدگاه دو متكلم اثناعشري و اهل سنّت؛ قاضي‎ باقلاني‎ اشعري و علامه‎حلّي نگاشته شده است. پس از بررسي و تطبيق آراء؛ يافته‎ها نشان از آن دارد كه برداشت و باورهاي اين دو متكلم در مسئله امامت با يكديگر متفاوت است؛ چراكه قاضي وجوب امام را يك وجوب شرعي - نه عقلي- و اساساً بحث از امامت را يك فرع فقهي مي‎داند؛ اما علامه قائل است، بحث از امامت يك بحث كلامي و نصب امام هم از ناحيۀ الهي صورت مي‌‌پذيرد؛ بنابراين امام در ديدگاه باقلاني و غالب اهل سنّت يك مقامِ حكومتي ظاهري است كه علاوه بر جايگاه دنيايي، حفظ و اجراي دين را نيز برعهده دارد، به همين دليل در ماهيت و مباني نظري و مصداقي امام كه در شاكله و ويژگي‌‌هاي شخصيّتي ايشان نمود پيدا مي‎كند با اماميه دچار اختلاف رأي شده‎اند. مقالۀحاضر به شيوه‎اي اسنادي همراه با پردازش اطلاعات و با هدف تبيين مفهومِ واقعي از حقيقت وجودي امام و واكاوي اوصاف‎ايشان، به عنوان وصيِّ نبي‎خاتم، جمع‎آوري و تنظيم شده است.