مؤلفه‌هاي تبيين‌كننده مديريت فرايند توليد برنج با پذيرش فناوري‌هاي GAP

استفاده بيش‌ازحد از سموم و كودهاي شيميايي منجر به مشكلات بهداشتي حاد و مزمن و اثرات نامطلوب بر بهره‌وري كشاورزي، تنوع‌زيستي، سلامت خاك و آب‌هاي زيرزميني شده است. براي حل اين مشكلات عمليات مناسب كشاورزي (GAP) (Good Agricultural Practices) به‌عنوان يكي از ضرورت ها در حوزه توسعه پايدار كشاورزي با فناوري‌هاي دوست‌دار محيط‌ زيست براي سلامت و امنيت غذايي و پايداري سيستم توليد اشاعه يافته ‌است. هدف اصلي اين پژوهش بررسي مؤلفه‌هاي مديريت فرايند توليد برنج با پذيرش فناوري‌هاي GAPاست. جامعه آماري پژوهش 25590 نفر از شالي‌كاران شهرستان ساري مي‌باشند كه با نرم‌افزار G-Power، 170 نفر به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روايي صوري و محتوايي پرسشنامه توسط متخصصان و روايي تشخيصي با شاخص ميانگين واريانس استخراج‌شده (AVE) تأييد شد. پايايي پژوهش نيز با شاخص آلفاي كرونباخ و پايايي تركيبي انجام شد. براي بررسي مؤلفه‌هاي تبيين‌كننده مديريت فرآيند توليد برنج با پذيرش فناوري‌هاي  GAPاز روش تحليل عاملي تأييدي با نرم‌افزار Smart PLS3 استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه بر اساس ضريب مسير و واريانس استخراج‌شده از ميان مؤلفه‌هاي تبيين‌كننده فعاليت‌هاي مديريت فرايند توليد برنج با GAP، مؤلفه عمليات پس از برداشت (با ضريب مسير 0/912) مؤثرترين عمليات است. مديريت عمليات مناسب قبل از كاشت، مديريت عمليات مناسب برداشت، مديريت عمليات مناسب داشت و مديريت عمليات مناسب كاشت به ترتيب در اولويت‌هاي بعدي مي‌باشند. ارائه تـسهيلات بلاعوض و رايگان براي كشاورزان با درآمد كمتر در مواردي مانند آزمـون خـاك، آزمايشگاه‌هاي آب، به‌عنوان يك سازوكار تسهيل‌كننده در افزايش ترغيب بهره‌برداران به اقدامات پيشگيرانه مديريت مزرعه و نيز اجراي سيستم الگوي كشت با پهنه‌بندي نواحي شالي‌كاري منطقه از نظر شرايط آب و هوايي براي برداشت زودهنگام يا ديرهنگام برنج و ترويج كشت خشكه‌كاري برنج براي مديريت آب و انرژي پيشنهاد مي‌شود. در اين راستا افزايش استفاده از روش هاي ترويجي مناسب مانند مزارع نمايشي نتيجه اي و مدرسه مزرعه كشاورز براي مشاركت كشاورزان در به‌كارگيري عمليات مناسب كشاورزي و مديريت تلفيقي آفات مؤثر است.