ارزيابي كمي ناپايداري كناره اي رودخانه جاجرود در بالادست سد لتيان

فرسايش كناره اي يكي از منابع اصلي توليد رسوب در رودخانه ها است  در صورتيكه از حالت طبيعي خارج شود منجر به مخاطره ناپايداري كناره‌ا‌ي مي شود و رسوب توليدي براي سازه هاي پايين دست از جمله سدها مشكلات زيادي ايجاد مي كند. رودخانه جاجرود بعنوان يكي از تامين كننده هاي مهم آب شرب و كشاورزي در شرق تهران، با توجه به توسعه سكونتگاه هاي شهري و روستايي، داراي پتانسيل بالاي فرسايش كناره‌اي است. قرارگيري سدهاي لتيان و ماملو نيز در پايين دست آن، مي تواند چالش‌هاي زيادي در خصوص بهره برداري بهينه از اين سازه ها ايجاد نمايد. از اين رو، در پژوهش حاضر، ميزان خطر فرسايش كناري و شناسايي مناطق مستعد فرسايش كناري در رودخانه جاجرود با استفاده از مدل BANCS (شاخص NBS و BEHI) در  11 بازه بر‌اساس برداشت هاي ميداني و داده‌هاي تكميلي از جمله تصاوير هوايي و پهبادي ارزيابي مي شود. مقايسه نتايج و ارزيابي اين دو شاخص، نشان داد مدل BEHI نسبت به مدل NBS براي رودخانه جاجرود كارآمدتر است. نتايج حاصل از شاخص BEHI نشان داد كه در كناره راست و چپ بازه 3،7،8،9 و كناره چپ بازه 2 فرسايش زياد و در ساير كناره ها فرسايش كم است. هم چنين، با توجه به مشاهدات ميداني، مشخص شد فرسايش كناره‌اي از پديده‌هاي غالب و فعال در بازه هاي مورد مطالعه‌ رودخانه جاجرود است، كه در بازه هاي مختلف، آثار و پيامدهاي گوناگوني چون تغيير الگوي رودخانه و گسترش عرض رودخانه در مسيرهاي مستقيم داشته است.