تأثير منازعات هويتي در جهان اسلام برانحراف بيداري اسلامي

درچند سده اخير در جهان اسلام مبارزات بيداري اسلامي در برهه‌ هاي مختلف زماني توسط اصلاح ‌گرايان و ملت ‌هاي مسلمان منجر به وقوع جنبش‌ ها و حركت ‌هاي عظيمي شده است. وقوع بيداري اسلامي از اواخر سال 2010 كه نقطه آغاز آن كشور تونس و سرنگوني نظام ديكتاتوري آن زين ‌العابدين بن علي بود سبب شد كه بسياري از نظام ‌هاي سياسي ديكتاتوري عرب در جهان اسلام به صورت دومينو وار دستخوش دگرگوني و فروپاشي شوند. در بعضي از كشورها اين قيام ‌ها با سركوب خشونت ‌بار نظام ‌هاي سياسي همراه گرديد و در بعضي ديگر از كشورها با وجود مهيابودن شرايط براي به نتيجه رسيدن مطلوب اين قيام‌ ها اين جنبش ‌ها به هدف غايي خود كه همانا تغيير به نفع ملت ‌ها و حاكم شدن نظام‌ هاي مردم سالار بود منجر نگرديد. يكي از دلايل ناكامي بيداري اسلامي، منازعات و واگرايي‌ هاي هويتي است كه ريشه آن به مسائل تاريخي و جامعه شناسانه در جهان اسلام برمي‌ گردد. پژوهش پيش رو با رويكرد توصيفي-تحليلي در نظر دارد به اين پرسش‌ ها پاسخ دهد كه ريشه منازعات و واگرايي ‌هاي هويتي در جهان اسلام از منظر جامعه ‌شناسي تاريخي چيست و چگونه اين منازعات بر انحراف بيداري اسلامي در يك دهه اخير در جهان اسلام تأثيرگذار بوده است. فرضيه پژوهش اين است كه قرائت‌هاي متحجرانه از دين و رشد افراط گرايي ديني، قوميت و فرقه‌گرايي عربي، نفوذ انديشه‌هاي بيگانه در جهان اسلام و رشد تفكرات التقاطي، ضعف عقلانيت در ايجاد يك هويت مشترك ديني و وجود تعارض در ميان وفاداري‌هاي ملي و ديني از مهم‌ترين ريشه‌ها و عوامل تأثيرگذار در منازعات هويتي و انحراف در بيداري اسلامي به شمار مي‌روند.