طراحي و اعتباريابي الگوي بهبود نقص توجه و بيش ‌فعالي در دانش‌آموزان دوره ابتدايي

هدف از انجام اين تحقيق طراحي و اعتباريابي الگوي بهبود نقص توجه و بيش‌فعالي در دانش‌آموزان دوره ابتدايي شهر اردبيل بود. تحقيق از لحاظ هدف كاربردي، از نظر ماهيت داده‌ها آميخته و از نظر شيوه اجرا اكتشافي بود. در بخش كيفي، از مصاحبه نيمه‌ساختاريافته و نظريه داده‌بنياد استفاده شده است. جامعه آماري بخش كيفي اساتيد دانشگاهي و صاحب‌نظران حوزه مشاوره مدرسه و علوم‌تربيتي بودند كه تعداد 15 نفر از آن‌ها بر اساس اصل اشباع نظر به‌صورت نظري هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماري در بخش كمي نيز كليه آموزگاران دوره ابتدايي شهر اردبيل در سال تحصيلي 1403-1402 به تعداد 2600 نفر بودند كه بر اساس جدول مورگان 335 نفر از آن‌ها بر اساس روش نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي انتخاب شدند. ابزار گردآوري اطلاعات در اين پژوهش، پرسشنامه محقق‌ساخته منتج از مفاهيم پالايش‌شده به‌دست‌آمده از كدهاي اوليه بودند. مجموعه داده‌هاي به‌دست‌آمده بعد از طي فرآيند مستمر كدگذاري‌هاي باز، محوري و انتخابي در قالب 156 كد باز، 146 مفهوم، 12 مقوله و 6 طبقه بر اساس رويكرد سامان‌مند سازمان‌دهي شدند. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد الگوي بهبود نقص توجه و بيش‌فعالي در دانش‌آموزان دوره ابتدايي شهر اردبيل تحت مقولات ويژگي‌هاي فردي و روان‌شناختي، مهارت‌هاي حركتي، مهارت‌هاي اجتماعي، اختلال نقص توجه، راهبردهاي آموزشي در سطح فردي، راهبردهاي آموزشي در سطح بين فردي و ارتباطي، مداخلات دارويي و تغذيه‌اي، مداخلات فيزيولوژيكي و رفتاري، كنترل روان‌شناختي، تقويت توانايي‌هاي حركتي و جسماني، رشد روان‌شناختي و مشاركت اجتماعي دسته‌بندي و از نظر اعتباريابي برازش شدند (p 0.05). درنهايت پيشنهاد مي‌شود از نتايج يافته‌هاي اين پژوهش به‌عنوان يك راهنما و مسير كلي براي بهبود نقص توجه و بيش‌فعالي توسط متخصصان در مدارس و نيز در ساير مراكز همچون مراكز خدمات روان‌شناختي، كلينيك‌هاي مشاوره و روان‌درماني، مراكز بهزيستي، دانشگاه‌ها و ... متناسب با موقعيت‌ها و زمينه‌هاي موجود استفاده شود.