اثر محلول‌پاشي ساليسيليك‌اسيد و براسينواستروئيد بر عملكرد و اسانس دانه گشنيز در شرايط كم‌آبي

هدف: هدف از اين پژوهش، بررسي تأثير ساليسيليك‌اسيد و براسينواستروئيد بر عملكرد و اسانس دانه گشنيز در شرايط محدوديت آب مي باشد.روش پژوهش: آزمايش مزرعه اي به‌صورت كرت‌هاي خردشده بر پايه طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در دو سال زراعي 1399 و 1400 اجرا شد. تيمارهاي آزمايشي شامل سطوح آبياري (آبياري براساس 70 (شاهد)، 100، 130 و 160 ميلي متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A) در كرت‌هاي اصلي و سطوح محلول‌پاشي (شاهد، ساليسيليك‌اسيد يك ميلي مولار و براسينواستروئيد يك ميكرومولار) در كرت‌هاي فرعي قرار داده شدند.يافته ها: نتايج نشان داد كه ميانگين محتواي آب نسبي برگ، شاخص پايداري غشا و شاخص سطح برگ با مصرف ساليسيليك‌اسيد و براسينواستروئيد به طور معني‌داري افزايش پيدا كرد. محلول‌پاشي ساليسيليك‌اسيد و براسينواستروئيد در تنش كم‌آبي موجب افزايش تعداد چتر در بوته (به‌ترتيب 14.1 و 7.3 درصد)، عملكرد زيستي (به‌ترتيب 21.9 و 10.2 درصد) و عملكرد دانه (به‌ترتيب 18.6 و 9.6 درصد) شد. عملكرد اسانس با محلول‌پاشي ساليسيليك‌اسيد و براسينواستروئيد به ترتيب 23.5 و 11.9 درصد افزايش يافت. بيش‌ترين بهره‌وري آب برحسب عملكرد دانه و عملكرد زيستي (0.62 و 3.95 كيلوگرم بر مترمكعب) از محلول‌پاشي ساليسيليك‌اسيد در تيمار آبياري براساس 100 ميلي متر تبخير از تشتك حاصل شد.نتيجه‌ گيري: تيمار گياهان با ساليسيليك‌اسيد اثر بهتري نسبت به براسينواستروئيد بر افزايش عملكرد دانه و بهره‌وري آب داشت. بنابراين، در شرايط تنش هاي متوسط و شديد (به‌ترتيب آبياري براساس 130 و 160 ميلي متر تبخير) كم‌آبي، محلول‌پاشي ساليسيليك‌اسيد مي‌تواند تحمل گشنيز به تنش خشكي را افزايش دهد.