تحليل اثرگذاري توسعه اكوتوريسم در توانمندسازي اقتصاد روستاييان (نمونه: روستاهاي داراي اقامتگاه بومگردي شهرستان كرمان)

هدف: اكوتوريسم با اهداف چندجانبه يعني حفاظت از محيط‌زيست، احترام به جوامع محلي و ارتقاي مؤلفه هاي فرهنگي - اجتماعي و اقتصادي جامعه ميزبان سر و كار دارد كه اين اهداف با مفهوم توسعه پايدار هماهنگ است؛ بنابراين هدف از پژوهش حاضر بررسي اثر توسعه اكوتوريسم در توانمندسازي اقتصادي روستاهاي داراي اقامتگاه بوم‌گردي شهرستان كرمان بوده است.روش و داده: اين پژوهش به روش توصيفي - تحليلي صورت پذيرفته و از نوع پژوهش هاي كاربردي است. براي جمع آوري اطلاعات موردنياز، از مطالعات اسنادي استفاده شده است، نهايتاً به كمك نرم افزار PLS Smart به تجزيه و تحليل داده ها پرداخته شد. طبق مطالعات صورت گرفته، از بين ۵۲۱ روستاي داراي سكنه شهرستان كرمان، ۱۷ روستاي گردشگرپذير و داراي اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي به عنوان جامعه آماري انتخاب شدند. جهت تعيين حجم نمونه از فرمول كوكران استفاده شد و تعداد ۳۸۰ پرسش‌نامه در بين روستاييان ساكن داراي روستاهاي اقامتگاه بوم‌گردي به منظور گردآوري داده هاي لازم توزيع شد.يافته‌ها: نتايج تحقيق نشان داد بيشتر شاخص‌ها و مؤلفه هاي اجتماعي - فرهنگي، اقتصادي، زيست‌محيطي، كالبدي و مديريتي از نظر بار عاملي بين ۰/۶ تا ۰/۸ بوده كه عمدتاً ميزان اثرگذاري شاخص‌ها بين ۰/۴ تا ۰/۷ و از نظر معناداري، كليه مؤلفه ها داراي مقدار T بالاتر از ۱/۹۶ بوده كه بدين‌گونه معناداري و تأثيرات مثبت آن‌ها تأييد شد. از طرفي تأثير اكوتوريسم بر مؤلفه كلي اقتصادي برابر با ۰/۷۱۷ بوده كه نشان از تأثيرات نسبتاً بالاي حضور گردشگران در بهبود وضعيت اقتصادي روستاهاي هدف دارد.نتيجه‌گيري: در مجموع تأثيرات اكوتوريسم بر شاخص هاي درآمد، معيشت، رفاه عمومي، هزينه زندگي، توليدات بومي و ديگر عوامل نواحي روستايي منطقه، در سطح نسبتاً بالايي قرار دارد. همچنين تأثير بوم‌گردي بر مؤلفه كلي اقتصادي برابر با ۰/۴۸۴ بوده كه نشان از تأثيرات نسبتاً بالا دارد. لذا مي توان بيان نمود كه توسعه بوم‌گردي در تحقق اين امر در تحول اقتصادي روستائيان بسيار تسريع كننده خواهد بود.نوآوري، كاربرد نتايج: نتايج اين تحقيق مي‌تواند در نواحي روستايي مشابهي كه داراي اقامتگاه بوم‌گردي هستند، مورد استفاده قرار گيرد.