فرهنگ فال و طالع بيني در دوره صفوي با استناد بر غزليات محسن تاثير تبريزي و فالنامه محفوظ در موزه توپقاپي سراي استانبول

متون نظم و نثر ادب فارسي علاوه‌بر دارا بودن مضامين زيباي ادبي، مذهبي، اخلاقي، علمي و ... دربردارندۀ اطلاعات مفيدي درخصوص اجتماعات و طرز زندگي ايرانيان در قرون گذشته و حال  هستند. در متون نظم عصر صفويه كه مقارن با ظهور سبك هندي در شعر فارسي است، شاهد نمود بيشتر عناصر گوناگون فرهنگ عامه ازجمله، فرهنگ اعتقاد به فال و طالع هستيم. در اين ميان، كتاب فالنامه يكي از آثار فاخر ادبي دورۀ صفويه است كه به شكل نسخ مصور نيز وجود دارد و نسخه‌اي از آن در موزه توپقاپي سراي استانبول نگهداري مي‌شود. محسن تأثير تبريزي نيز از شاعران با ذوق عصر صفويه در غزلياتش اشارات زيادي به مسائل مرتبط با فرهنگ عامه ازجمله باورها، رسوم، نحوه زندگي مردم، زبان محاوره و... دارد؛ بنابراين در اين پژوهش سعي خواهد شد پس از اشاره به اوضاع سياسي و اجتماعي عصر تأثير تبريزي و بيان علل نفوذ چشمگير فرهنگ عامه در شعر اين دوره، به بازتاب فرهنگ فال و طالع در غزل‌هاي او بپردازيم؛ و با ارائه نمونه‌هايي از ابيات، زيبايي‌هاي شعر وي و ديدگاهش را در اين خصوص نشان دهيم همچنين تأكيدي داشته باشيم به اهميت مطالعات ادب فارسي در جهت احيا و حفظ فرهنگ عامه ايران. پژوهش حاضر به روش توصيفي و تحليلي و با تكيه بر داده‌هاي منابع كتابخانه‌اي به رشته تحرير در آمده است. يافته‌هاي پژوهش حاكي از نقش پررنگ فرهنگ عاميانۀ فال‌بيني در آثار تأثير تبريزي و فالنامه مصور موجود در موزه توپقاپي سراي استانبول است.اهداف پژوهش: بررسي بازتاب انواع طالع‌بيني و ابزار آن در غزليات تأثير تبريزي.بررسي بازتاب انواع فال و استخاره در غزليات تأثير تبريزي.سؤالات پژوهش:بازتاب انواع طالع‌بيني و ابزار آن در غزليات تأثير تبريزي چگونه است؟بازتاب انواع فال و استخاره در غزليات تأثير تبريزي چگونه است؟