اقتصاد و معماري قاجاري: عوامل اقتصادي در تاثير پذيري معماري قاجار از غرب (با تاكيد بر تزيينات نما)

پس از شكست هاي ايران در جنگ با روسيه تزاري، حاكمان قاجار نياز به ايجاد ارتباطات گسترده با كشورهاي غربي را به منظور هماهنگي با پيشرفت هاي آن ها در دستور كار قرار دادند. در اين ميان، گسترش روابط اقتصادي، بي عدالتي در توزيع ثروت و فقدان چهارچوب مداري بر افزايش سطح درآمد طبقه خواص و تشديد اختلاف طبقاتي تأثير گذاشت. معماري قاجار و تزئينات آن نيز تحت‌تأثير وضعيت اقتصادي اين دوره تحت تأثير معماري غرب قرار مي گيرد و اشكال، نمادها و فنون تزئيني غربي مستقيماً وارد معماري ايران مي شود. تاكنون علل تأثيرپذيري تزئينات معماري ايران از غرب در دوره قاجار در بستر وضعيت اقتصادي مورد بررسي قرار نگرفته است. هدف از اين پژوهش تعيين وضعيت شاخص هاي اقتصادي دوره قاجار است تا ريشه تحولات در تزئينات معماري ايران را بر اساس آن مورد سنجش قرار دهد. پژوهش حاضر با رويكردي تحليلي-تاريخي و از طريق روش نظريه زمينه اي منطبق با نظريه مسئله‌محور كوربين سعي در استخراج كدهاي باز، كدهاي محوري و نهايتا انتخابي(شاخص ها) دارد تا از طريق آن رابطه تأثيرپذيري تزئينات معماري ايران از غرب را در زمينۀ تحولات اقتصادي بيان نمايد. نتايج اين پژوهش نشان دادند وضعيت نامطلوب شاخص هاي چهارگانه روابط بازرگاني، ميانه روي و اعتدال، مصرف كالا و خدمات و دانش بررسي و كسب درآمد منجر به توانمندسازي طبقه خواص در مقابل ضعف بيشتر طبقه عوام شده است. اين وضعيت از يك‌سو موجب انتقال مستقيم تزئينات غربي توسط خواص به بناهاي اشراف شده است و از سوي ديگر به دليل ضعف اقتصادي طبقه عوام، بسترهاي مردم نهاد جذب و هماهنگي با پيشرفت هاي غربي فراهم نشده است.اهداف پژوهش:تعيين وضعيت شاخص هاي اقتصادي دوره قاجار.تبيين اثر اوضاع اقتصادي قاجار بر تأثيرپذيري تزئينات نما از غرب.سؤالات پژوهش:وضعيت شاخص هاي اقتصادي دوره قاجار چگونه است؟تزئينات معماري در دورۀ قاجار چه تأثيراتي از غرب پذيرفت؟