عنوان مقاله :
بررسي نمود مضامين حكمت اشراق سهرورديِ حاكم در دوره صفويه بر معماري مساجد شيعي پس از انقلاب اسلامي
پديد آورندگان :
شريف خواجه پاشا ، سپيده دانشگاه آزاد اسلامي واحد شبستر - گروه معماري , كاظمي شيشوان ، مهروش دانشگاه آزاد اسلامي واحد شبستر - گروه معماري , حسيني ، اكرم دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده معماري و شهرسازي - گروه معماري , شفيع زاده ، اسدالله دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهر - گروه معماري
كليدواژه :
حكمت اشراق , سهروردي , تشيع , صفوي , مساجد پس از انقلاب
چكيده فارسي :
پژوهش حاضر درصدد بررسي تأثير مضامين حكمت اشراق سهروردي در معماري مساجد شيعي پس از انقلاب در شهر تهران است. در گام اول بهواسطۀ روش تحقيق كيفي و بهصورت توصيفي و تحليلي با جمعآوري اطلاعات از طريق مطالعات كتابخانهاي و اسنادي سه مسجد شاخص دوره صفويه (مسجد امام، مسجد شيخ لطفالله، مسجد چهارباغ) مورد بررسي قرار گرفت و شاخصهاي موردنظر فلسفه اشراق به منظور تدوين چارچوب نظري و مدل مفهومي پژوهش، استخراج و دستهبندي شده و سپس به الگوي معمارياي كه در راستاي همان مفاهيم است، اشاره و سپس مورد بررسي قرار گرفته است. در گام دوم 23 مسجد شاخص شهر تهران كه در چهار دهۀ اخير در مناطق مختلف تهران احداث شدهاند باتوجهبه نظر متخصصان و خبرگان در اين حوزه به كمك نمونهگيري هدفدار انتخاب شدند. نتايج حاصل از پژوهش نشان ميدهد مؤلفههاي معماري حكمت اشراق در دو حوزه كالبد و تزئينات مساجد چهار دهه اخير تأثيرگذار بودهاند. از ميان مساجد شهري تهران، بهترتيب مسجد بقيهاللهالاعظم با كسب امتياز 12و مساجد جامعالرسول سعادتآباد و حضرت ابوالفضل با كسب امتياز مساوي10 بيشترين قرابت به مساجد دوره صفوي و كمترين تأثيرپذيري شامل مسجد نظام مافي و مسجد وليعصر باكسب امتياز مساوي 2 است؛ همينطور بين مساجد دانشگاهي بهترتيب، مسجد دانشگاه علامه طباطبايي با كسب امتياز 9 و مسجد دانشگاههاي صنعتي شريف و علم و صنعت با كسب امتياز 8 بيشترين قرابت به مساجد دوره صفوي و كمترين تأثيرپذيري به مسجد كوي دانشگاه با كسب امتياز 1 اختصاص داده شده است. اهداف پژوهشي:بررسي مضامين حكمت اشراق سهروردي در معماري.بررسي نمود عناصر معماري برگرفته از حكمت اشراق سهروردي در مساجد شيعي پس از انقلاب.سؤالات پژوهشي:مضامين حكمت اشراق سهروردي در معماري كدامند؟آيا عناصر معماري برگرفته از حكمت اشراق سهروردي در معماري مساجد شيعي پس از انقلاب نمود يافته است؟
عنوان نشريه :
مطالعات هنر اسلامي
عنوان نشريه :
مطالعات هنر اسلامي