ارزيابي تغييرات پهنه‌هاي آبي حوضه دجله و فرات مبتني بر تحليل سري زماني عوامل محيطي مختلف

حوضه دجله و فرات گستره وسيعي را در بر گرفته و با توجه به شرايط جغرافيايي و سياسي متفاوت در آن، هر يك از عوامل محيطي در شرايط مختلف تأثيرات متفاوتي بر روند تغييرات آب‌هاي سطحي آن دارا مي‌باشند. بر همين اساس، در تحقيق حاضر روند تغييرات آب‌هاي سطحي اين حوضه در بازه زماني 2021-2001 با استفاده از سري زماني 16 پارامتر مختلف و بهره‌گيري از محصولات موجود در بستر گوگل ارث انجين (GEE) مورد ارزيابي قرار گرفته است. مطابق نتايج، روند كلي تغييرات از نوع افزايشي بوده و مساحت آب از 8605.9 كيلومتر مربع در سال 2001 به 10021.8 كيلومتر مربع در سال 2021 رسيده است. با اين وجود، روند تغييرات زماني-مكاني آب در سطح منطقه متغير بوده است و گستره درياچه‌ها و تالاب‌ها در نواحي جنوبي حوضه شديداً كاهش يافته و در مقابل، گستره آب در بالادست حوضه به‌دليل گسترش سدها و كانال‌هاي مختلف افزايش يافته است. بعلاوه، يافته‌هاي تحقيق حاكي از همبستگي بالاي متغيرهاي اقليمي و به‌ويژه تبخير-تعرق و دما با تغييرات زماني آب در منطقه بوده است. بنابراين، تأثير تغييرات اقليم جهاني بر هيدرولوژي و محيط‌زيست حوضه، اهميت و حساسيت بسيار بالاي درياچه‌هاي منطقه همچون رزازه، ثرثار، حمرين و حبانيه را به تغييرات آب‌وهوايي برجسته مي‌كند.