بررسي صفات زراعي كلزاي زمستانه در سيستم‌ هاي كشت بذري و نشايي با تراكم‌ هاي مختلف بوته در كشت تأخيري

به منظور ارزيابي صفات زراعي كلزاي زمستانه در سيستم‌هاي كشت بذري و نشايي با تراكم‌هاي مختلف بوته در شرايط كشت تأخيري، آزمايشي در منطقه كرج طي دو سال زراعي 99-1398 و 1400-1399 در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. 13 تيمار آزمايشي شامل تركيب عامل كشت نشايي ريشه پر و ريشه لخت در سه تراكم 20 ، 30 و 40 بوته در متر مربع با يك يا دو نشا در هر حفره و كشت بذري به صورت تأخيري در اوائل آبان ماه به عنوان شاهد بود. نتايج تجزيه مركب نشان داد كه عملكرد دانه در كشت بذري به ميزان 1973 كيلوگرم در هكتار بود و ميانگين عملكرد دانه در تيمارهاي كشت ريشه لخت و ريشه پر بين 686 تا 1142 كيلوگرم در هكتار بيشتر از كشت بذري بود كه اين كاهش عملكرد در شرايط كشت بذري به دليل كاهش اجزاي عملكرد بخصوص تعداد خورجين در بوته بود. نتايج اين بررسي نشان داد كه تيمارهاي ريشه لخت و ريشه پر در مجموع دو سال آزمايشي تيمارهاي ريشه لخت باعث كاهش معني‌دار 7.3 درصدي روز تا آغاز گل‌دهي و افزايش 13.3 درصدي طول دوره گل‌دهي، 42.7 درصدي تعداد خورجين در بوته و 17.1 درصدي عملكرد دانه شد. بيشترين عملكرد دانه در تيمار كشت نشاي ريشه لخت با تراكم 40 بوته با يك نشاء در حفره به ميزان 4395 كيلوگرم در هكتار به‌دست آمد كه در ارتباط با طول دوره گل-دهي نسبتاً زياد، برتري محسوس از نظر تعداد خورجين در بوته و وزن هزار دانه مناسب بود. از اين رو در شرايط كشت تأخيري كلزا، كشت نشاي ريشه لخت با تراكم 40 بوته با يك نشاء در حفره بخصوص در منطقه كرج قابل توصيه مي باشد.