بررسي و تحليل تغييرات سالانه، فصلي و ماهانه غلظت اتمسفري دي‌اكسيدكربن در منطقه خاورميانه با استفاده از داده‌هاي ماهواره‌هاي SCIAMACHY، GOSAT و OCO-2

سابقه و هدف: تغيير اقليم و گرمايش جهاني ناشي از افزا يش غلظت گازهاي گلخانه اي، توجه ز يادي را در بخشهاي مختلف ملي و بين المللي به اين موضوع جلب كرده است. همواره انتشار گازهاي گلخانه اي يكي از مسائل مهممحيط زيستي محسوب شده و نگراني هاي زيادي را بوجود آورده است. از زمان انقلاب صنعتي، نياز به انرژي ومصرف انواع سوخت هاي فسيلي باعث افزايش انتشار گازهاي گلخانه اي گرديده است. مقادير ورودي و خروجيدي اكسيدكربن اتمسفري بطور طبيعي در تعادل با طبيعت بوده است، اما در چند دهه اخير بدليل افزايشفعاليت هاي انسا ني و انتشار دي اكسيدكربن، اين تعادل برهم خورده و باعث ا يجاد پديده تغيير اقليم و گرمايشجها ني شده است.مواد و روش‌ها: روش هاي مختلفي براي اندازه گيري دي اكسيدكربن اتمسفري وجود دارد، علم سنجش از دور باپايش مداوم و پوشش جهاني گازهاي گلخانه اي، بر محدوديت ساير روش هاي اندازه گيري زميني غلبه كرده است.در منطقه خاورميانه هيچ گونه ايستگاه زميني براي پايش گازهاي گلخانه اي وجود ندارد لذا در اين مطالعه بررسيغلظت اتمسفري ماهانه، فصلي و سالانه گاز گلخانه اي دي اكسيدكربن با استفاده از داده هاي ماهواره هاي SCIAMACHY، GOSAT و OCO-2 در منطقه خاورميانه با مساحت 7207570 كيلومترمربع است از سال 2003 تا 2020 صورت گرفت. نتايج و بحث: نتايج نشان داد كه غلظت گاز دي اكسيدكربن اتمسفري در ا ين دوره 18 ساله، براي هر سه ماهوارهافزايش قابل توجهي داشته است. علاوه بر تغييرات سالانه، تغييرات فصلي و ماهانه غلظت  دي اكسيد كربن اتمسفرينيز در اين مطالعه بررسي شد. كمترين ميزان غلظت ا ين گاز گلخانه اي در طول سال در فصل تابستان و در ماه هاياوت و سپتامبر و بيشترين مقدار غلظت دي اكسيدكربن اتمسفري در فصل بهار و در ماه هاي آوريل و مي مشاهدهگرديد. همچنين نتايج محاسبه اختلاف دي اكسيدكربن اتمسفري بين فصول مختلف نشان داد كه بيشترين تغييرات بين فصول مختلف، از بهار به تابستان بود است كه غلظت اين گاز گلخانه اي بطور متوسط شش ppm كاهش يافته است. از طرفي تغييرات اين گاز گلخانه اي بين فصول مختلف نشان داد كه بيشترين افزايش دي اكسيدكربن اتمسفري نيز از تابستان به پاييز مشاهده شد كه مقدار آن حدود ppm 4 ثبت گرديده است.نتيجه‌گيري: نتايج اين تحقيق نشان مي دهد كه غلظت اتمسفري گاز دي اكسيدكربن در منطقه خاورميانه از سال2003 تا 2020 افزايش يافته است. ا ين افزايش همراه با تغييرات فصلي و ماهانه خاصي بوده كه با تغييرات جهانياين گاز گلخانه اي مطابقت دارد. افزا يش طولاني مدت گاز گلخانه اي مي تواند تأثيرات جدي بر منطقه داشته باشد،از جمله اين تأثيرات مي توان به افزايش دما، تغيير الگوهاي بارندگي، خشكسالي هاي شديدتر و آسيب بهاكوسيستم هاي طبيعي اشاره نمود. براي مديريت و كاهش انتشار گازهاي گلخانه اي، اقدامات فوري و موثري درسطوح ملي و بين المللي ضروري است، اين اقدامات مي تواند شامل: ترويج انرژي هاي تجديدپذير، افزايش كاراييانرژي، كاهش آلودگي صنعتي، توسعه فناوري هاي كاهش انتشار و همكاري هاي منطقه اي و بين المللي در كاهشگازهاي گلخانه اي باشد.