پهنه‌بندي خطر سيلاب شهري با استفاده از تحليل شبكه (ANP) و منطق فازي، مطالعه موردي: شهر مراغه

هدف از اين پژوهش پهنه‌بندي خطر سيلاب در شهر مراغه به دليل سيلاب ناشي از طغيان رودخانه صوفي چاي مي‌‌باشد كه براي اين منظور از لايه‌هاي اطلاعاتي شيب، جهت شيب، ارتفاع، فاصله از آبراهه، فاصله از رودخانه، كاربري زمين، تراكم ساختماني و تراكم جمعيتي استفاده شده است. براساس نظر كارشناسان و شناخت منطقه، وزن‌دهي لايه‌ها به روش تحليل شبكه (ANP) با استفاده از نرم‌افزار سوپردسيژن انجام شد. با توجه به ضرايب به‌دست آمده در مدل ANP عامل آبراهه با ضريب 0.75 بيش‌ترين ارزش و عامل كاربري اراضي با ضريب 0.0895 كم‌ترين ارزش را براي ايجاد سيل به خود اختصاص داد و سپس تمامي لايه‌ها در محيط GIS فازي سازي شده و در نهايت با وزن‌دار كردن لايه‌ها و تلفيق آن‌ها به روش گاما، نقشة نهايي پهنه‌بندي سيلاب تهيه گرديد. نتايج نشان مي‌دهد، پهنه‌هاي با خطر سيل‌گيري خيلي زياد در مركز شهر حاشيه رودخانه صوفي چاي با مساحت 3.126 هكتار به ترتيب در نواحي 1، 2 و 3 و پهنه‌هاي با خطر سيل‌گيري كم در حاشيه شهر با مساحت 13.598 هكتار در نواحي 5 و 7 واقع گرديده‌اند. نتايج حاصل از تلفيق مدل‌هاي ANP و Fuzzy در تائيد مطالعات پيشين، حاكي از كارايي بالاي آن‌ها در تعيين مناطق با ريسك بالاي سيلاب مي‌باشد و ضرورت دارد در فرايند برنامه‌ريزي و آمايش به‌ويژه ارزيابي خطر اين سطوح پهنه‌بندي شده مدنظر قرار گرفته شود.