بررسي صورت‌هاي نواي گفتار در كودكان بهنجار پنج تا يازده‌سالۀ فارسي‌زبان: مدل روان‌شناختي زبان

زمينه و هدف: نواي گفتار ناظر بر كاربرد مختصه‌هاي آوايي و صوتي به‌شيوه‌اي نظام‌مند‌ است كه نقشي مهم و اساسي در تعاملات ارتباطي انسان و رشد زبان دارد. با توجه به نقش حائز اهميت مهارت‌هاي نواي گفتار، پژوهش حاضر با هدف ارزيابي مهارت‌هاي صورت نواي گفتار و بررسي اثر سن و جنسيت بر مهارت‌هاي نواي گفتار در كودكان بهنجار پنج تا يازده‌سالۀ فارسي‌زبان انجام شد. روش‌بررسي: مطالعۀ حاضر به‌صورت مقطعي بر روي ۱۰۵ كودك دختر و ۱۰۵ كودك پسر بهنجار در گروه‌هاي سني پنج تا شش‌ساله، هفت تا هشت‌ساله و نه تا ده‌ساله اجرا شد. مهارت‌هاي تمييز و تقليد واحدهاي كوتاه و بلند كودكان با استفاده از نسخۀ فارسيرايانه‌اي »نيمرخ عناصر نوايي در ارتباط كلامي « ارزيابي گرديد كه در آن امتياز دوازده يا بيشتر در هر خرده‌آزمون به‌معناي مهارت كودك در آن خرده‌آزمون است. به‌منظور مقايسۀ عملكرد كودكان به تفكيك گروه‌هاي سني و جنسي، از آزمون‌هاي ناپارامتري كروسكالواليس و يومن‌ويتني استفاده شد. يافته‌ها: نتايج مطالعه نشان داد در گروه سني پنج تا شش‌ساله، كودكان تنها در تكليف »تمييز واحدهاي بلند « امتياز كمتر از سطح توانش ( ۱۲) كسب كردند؛ درحالي‌كه در گروه‌هاي سني هفت تا هشت‌ساله و نه تا ده‌ساله، كودكان در تمامي خرده‌آزمون‌ها امتيازي بيشتر از سطح توانش ( ۱۲) كسب نمودند. بررسي نتايج مطالعه به تفكيك جنسيت نشان داد كه دختران و پسران در تمامي تكاليف بخش صورت، نمراتي بيشتر از سطح توانش كسب كردند. بررسي امتياز كودكان به تفكيك گروه‌هاي سني نشان داد كه بين عملكرد كودكان در گروه‌هاي سني، تفاوت معناداري در تمامي تكاليف بخش صورت وجود دارد (۰٫۰۵ p)؛ در‌حالي‌كه تفاوت امتيازها به تفكيك جنسيت تنها در تكاليف »تقليد واحدهاي كوتاه « و »تمييز واحدهاي بلند « معنادار شد (۰٫۰۵ p). نتيجه‌گيري: توانايي تمييز و تقليد نواي گفتار در كودكان بهنجار فارسي در محدودۀ سني پنج تا يازده سال با افزايش سن پيشرفت مي‌كند. همچنين اين‌طور پيش‌بيني مي‌شود كه در زبان فارسي، كودكان از هفت‌سالگي به‌بعد در تمييز و تقليد مهارت‌هاي نواي گفتار به مهارت مي‌رسند.