پيش‌بيني وضعيت رضايت شغلي و فرسودگي شغلي قضات جنايي براساس سرمايهٔ روان‌شناختي

هدف: سرمايهٔ روان‌شناختي از مفاهيم روان‌شناختي مثبت‌نگر بوده كه توجه زيادي به‌ آن شده است و موجب انعطاف‌پذيري مي‌شود. زماني‌كه افراد در مشاغل سخت مشغول به‌كار هستند، اهميت سرمايهٔ روان‌شناختي افزايش مي‌يابد. هدف اين پژوهش پيش‌بيني وضعيت رضايت و فرسودگي شغلي قضات جنايي كشور براساس سرمايهٔ روان‌شناختي بود. روش‌بررسي: پژوهش حاضر به‌روش زمينه‌يابي و همبستگي بود. نمونه‌هاي اين پژوهش را ۲۱۰ قاضي تشكيل دادند كه به‌صورت دردسترس از تمام استان‌هاي كشور، انتخاب شدند. پرسشنامه‌هاي ۲۳ قاضي جنايي به‌دليل ناقص‌بودن حذف و ۱۸۷ پرسشنامه به‌عنوان نمونهٔ پژوهش تجزيه‌وتحليل شد. از پرسشنامه‌هاي لوتانز (۲۰۰۷) براي سنجش سرمايهٔ روان‌شناختي و اسپكتور (۱۹۸۵) جهت ارزيابي رضايت شغلي و مسلچ (۱۹۸۱) براي سنجش فرسودگي شغلي استفاده گرديد. همچنين شاخص‌هاي آمار توصيفي و روش‌هاي آمار تحليلي همچون آزمون كولموگروف‌اسميرنوف و ضريب همبستگي رتبه‌اي اسپيرمن و رگرسيون خطي چندگانه به‌كار رفت. براي تحليل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۲ استفاده شد. سطح معناداري ( α) براي تمامي آزمون‌ها برابر با ۰٫۰۵ بود. يافته‌ها: نتايج حاصل از تحليل همبستگي با استفاده از ضرايب همبستگي رتبه‌اي اسپيرمن نشان داد تمام ابعاد سرمايهٔ روان‌شناختي خودكارآمدي (۰٫۳۳۶=r و ۰٫۰۰۱ p)، اميدواري (۰٫۳۵۸=r و ۰٫۰۰۱ p)، تاب‌آوري (۰٫۳۰۷=r و ۰٫۰۰۱ p) و خوش‌بيني (۰٫۱۷۸=r و ۰٫۰۱۵=p) داراي همبستگي مستقيم با رضايت شغلي قضات بودند. در اين ميان بُعد اميدواري بيشترين و بُعد خوش‌بيني كمترين همبستگي را با رضايت شغلي داشتند. همچنين تمام ابعاد سرمايهٔ روان‌شناختي خودكارآمدي (۰٫۱۸۷=r و ۰٫۰۱۱=p)، اميدواري (۰٫۳۲۶=r و ۰٫۰۰۱ p)، تاب‌آوري (۰٫۲۵۲=r و ۰٫۰۰۱ p) و خوش‌بيني (۰٫۱۹۲=r و ۰٫۰۰۸=p) داراي همبستگي معكوس معنا‌دار با متغير فرسودگي شغلي قضات بودند. در بررسي هم‌زمان ابعاد سرمايهٔ روان‌شناختي خودكارآمدي (۰٫۰۰۱ p) و اميدواري (۰٫۰۳۰=p) با رضايت شغلي قضات جنايي، رابطهٔ مستقيم و معنادار وجود داشت و در ساير ابعاد رابطهٔ معناداري مشاهده نشد و از مدل حذف شدند. در ارزيابي هم‌زمان ابعاد سرمايهٔ روان‌شناختي در ميان قضات جنايي نيز اميدواري (۰٫۰۰۱ p) داراي توان پيش‌بيني فرسودگي شغلي در قضات جنايي بود و ساير ابعاد رابطهٔ معناداري نشان ندادند و از مدل حذف شدند. نتيجه‌گيري: توجه و ارتقاي ابعاد سرمايهٔ روان‌شناختي در ميان قضات جنايي راهكاري مؤثر در كاهش فرسودگي و افزايش رضايت شغلي امر قضاوت بوده و افزايش اميدواري و تاب‌آوري در آن‌ها درمقايسه با ديگر ابعاد مؤثرتر است؛ بنابراين در گزينش قضات بهتر است از آزمون‌هاي سرمايهٔ روان‌شناختي استفاده شود و پذيرش براساس نمرات دريافتي باشد.