مطالعه تطبيقي نظام يكپارچه مالياتي-حمايتي و روش ماليات‌ستاني و پرداخت‌هاي حمايتي در اسلام

نظام يكپارچه مالياتي-حمايتي حاكي از الگويي از نظام مالياتي است كه با نظام حمايتي مرتبط بوده و هم‌افزايي اطلاعاتي و عملياتي را در پي داشته باشد. ازآنجاكه بررسي ارتباط ميان دو الگوي يكپارچه و الگوي اسلامي، ابعاد و الزامات مخصوص خود را دارد، با مقايسه مشخصه‌هاي نظام يكپارچه با انواع منابع بيت‌المال در صدر اسلام، تنها «انطباق نسبي» نظام يكپارچه مالياتي-حمايتي با مجموع روش‌هاي ماليات‌ستاني و پرداخت‌هاي حمايتي در اسلام ديده مي‌شود؛ به اين معنا كه نسبت به برخي شيوه‌ها، انطباق كامل مشخصه‌ها وجود دارد و نسبت به برخي شيوه‌هاي ديگر، تنها بعضي مؤلفه‌هاي نظام يكپارچه از شيوه ماليات‌ستاني اسلام قابل استنباط هستند. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد نظام يكپارچه مالياتي-حمايتي مشخصه‌هايي چون تعيين آستانه بدهي مالياتي، اخذ ماليات از ثروتمندان، وجود معافيت‌هاي مالياتي مشروط به درآمد، پرداخت يارانه به نيازمندان و تأمين مالي برنامه‌هاي حمايتي از كانال ماليات‌ها را داراست كه روش‌هاي ماليات‌ستاني زكات ابدان و خمس ارباح مكاسب با آن‌ها انطباق كامل دارند و روش‌هاي خراج، زكات اموال، خمس امور حيازتي و جزيه برخي از آن مشخصه‌ها را تأييد كرده و نسبت به برخي ديگر مخالفت مبنايي ندارند. در اين ميان تأمين مالي برنامه‌هاي رفاهي از محل ماليات‌ها، تنها مشخصه‌اي از نظام يكپارچه است كه در وجوه مصرف انواع منابع بيت‌المال ديده مي‌شود.