بررسي اعتبار و حجيت قواعد مهم اصول لفظيه در استنباط معارف اعتقادي ازمنابع نقلي دين

از ميان مباحث اصول فقه مبحث اصول لفظيه و مصاديق مهم آن يعني اصالة الظهور، اصالة العموم، اصالة الاطلاق و مفاهيم به دليل كاربرد گسترده در استنباط در فقه از اهميت ويژه اي برخوردار هستند لكن متاسفانه پيرامون حجيت و كاربرد اين قواعد در كتب اصول فقه تنها ناظر به استنباطات فقهي بحث شده و نسبت به ميزان اعتبار آنها در ديگر بخش ها از جمله آيات و روايات اعتقادي علي رغم اهميت بالاي اين حوزه و كثرت متون اعتقادي بحث خاصي صورت نگرفته است.اين مقاله درصدد اثبات حجيت و اعتبار اين قواعد در استنباط معارف اعتقادي از منابع نقلي دين مي باشد و ضمن پاسخ به اشكال يقيني نبودن دلالت اصول لفظيه و ايراد تعبدي نبودن حوزه اعتقادات،اعتبار آنها را در استنباط معارف اعتقادي در برخي بخش ها ثابت كرده و تفاوت كاربرد آنها در علوم فلسفه،كلام و تفسير را روشن ساخته و نمونه هايي از استفاده علماء از اين قواعد در حيطه اعتقادات را ذكر كرده است. همچنين بر رعايت قواعد اجتهادي و مقدّم بودن احكام يقيني عقل تاكيد شده است. قابل توجه آنكه دليل محوري اي كه پايه اعتبار اين اصول قرار گرفته مي تواند مبناي اعتبار آن در استنباط ساير بخش هاي معارفي دين همچون: اخلاق،آموزه هاي مرتبط با علوم انساني روز،تاريخ،علوم طبيعي و... نيز قرار گيرد.روش تحقيق در اين نوشتار به صورت تحليلي-توصيفي و با رجوع به منابع اصول فقه، كلام، فلسفه، تفسير و حديث و بيان نمونه هايي از استفاده از اين قواعد در كتب تفسيري به خصوص تفسير الميزان علامه طباطبايي مي باشد.