تحقق يقين مضاعف در قضاياي شخصي

يقين مضاعف يا يقين به معناي اخص اعتقاد جازم و صادق به قضيه است به گونه‌اي كه احتمال خلاف قضيه محال دانسته شود. گاهي تصور شده اين يقين در قضاياي شخصي امكان جريان ندارد كه در اين مقاله به اين تصور پاسخ مي دهيم. براي يقين مضاعف چهار شرط شده است: 1-اعتقاد و جزم به مفاد قضيه  2-اعتقاد به امتناع نقيض قضيه  3- مطابقت با واقع و صدق 4- زوال ناپذيري اين اعتقاد. شرط چهارم در يقين مضاعف اين است كه اين يقين هيچگاه دچار تغيير نشود بر اساس اين شرط برخي معتقدند كه يقين مضاعف در قضاياي شخصي جاري نمي‌شود زيرا يقين به اين قضيه با تغيير حالت شخص تغيير مي‌كند. البته بايد توجه داشت موضوع اين مقاله جريان يقين مضاعف در قضاياي شخصيه است. بنابراين جريان برهان در اين قضايا و يا برهان پذير بودن قضاياي عرفاني كه شخصي هستند، خارج از موضوع بحث است، البته اين امور از آثار جريان يقين مضاعف در قضاياي شخصيه است. براي پاسخ به اين اشكال ، سه پاسخ مي‌توان ارائه كرد: 1. عدم اعتبار قيد زوال ناپذير در يقين. 2. لحاظ قيد زمان دقيق در يقين. 3. خلط بين يقين و متعلق يقين. در واقع مي‌توان گفت كه اين پاسخها روح واحدي دارند و آن اينكه، آنچه در يقين مضاعف لازم است مطابقت با واقع است. براي تحقق مطابقت با واقع در قضاياي شخصي بايد قيد زمان لحاظ شود و با لحاظ اين قيد دوام نيز حاصل است. بايد توجه داشت كه روش تحقيق در اين مقاله به صورت كتابخانه اي است.